انبار و انبارداری یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک سازمان یا شرکت هستند؛ چرا که بخش عمده موجودی‌ها و دارایی‌های آن‌ها در انبار انباشته شده است. مشکلاتی از قبیل...
آنچه در ادامه درباره حمل بار با کانتینر خواهید خواند.
حمل بار با کانتینر از مهم ترین موضوعات در صنعت باربری است . کانتینر جعبه فلزی بزرگی است که برای حمل کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. ابعاد کانتینر استاندارد است و از آنجا که مقاومت بالایی در مقابل آب و رطوبت دارد، در حمل و نقل دریایی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. کانتینرها طبق الگوهای استاندارد جهانی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که برای بارگیری و تخلیه بار مناسب باشند و همچنین گنجایش و فضای کافی برای جاگیری بار داشته باشند.
از دیگر ویژگی‌های کانتینرها جنس آن‌هاست. کانتینرها غالباً از فلزی با استحکام و مقاومت بالا ساخته می‌شوند که علاوه بر نفوذ ناپذیری در مقابل آب و خاک و آتش، تا حد زیادی ضد ضربه بوده و کالای بارگیری شده را از خطرات و صدمات احتمالی مصون نگه می‌دارد. کانتینرها انواع و اشکال مختلف دارند و بنا به نیاز کالای حمل‌شونده انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال کانتینر مورد نیاز برای کالاهایی خوراکی و فاسدشونده با کانتینر مورد نیاز برای کالاهای خطرناک یا قابل اشتعال متفاوت است و در هر مورد با توجه به نوع و جنس کالا و نحوه باربری، باید از کانتینر مربوطه برای بارگیری استفاده کرد. در ادامه به چند مدل از پرکاربردترین انواع کانتینر اشاره می‌کنیم.
کانتینرها برحسب اندازه و نوع به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. اما طراحی اندازه کانتینرها، حداکثر وزن مجاز بارگیری، تعداد در‌های ورودی و خروجی آن، سیستم ضدسرقت، کنترل دما، عایق‌بندی و دیگر ویژگی‌های کانتینرها بر اساس استاندارهای جهانی است. برای حمل بار بین‌المللی با کانتینر تنها از کانتینرهای استاندارد استفاده می‌شود. کانتینرها بر حسب اندازه به دو نوع رایج تقسیم می‌شوند. کانتینر 20 فوت و کانتینر 40 فوت.
کانتینر 20 فوتی همان کانتینری است که در سطح شهر به عنوان دکه یا سازه مسکونی یا نگهبانی دیده می‌شود. از این کانتینر برای بارگیری کالاهای با حجم کوچکتر و تعداد کمتر استفاده می‌شود.
کانتینر 40 فوتی به دلیل جادار بودن برای حمل بارهای بزرگتر و در حجم بالا مناسب‌تر است. هر چه ابعاد کانتیتر بزرگتر باشد بارگیری کالا راحت‌تر است و همچنین انتقال کانتینر بوسیله جرثقیل به کشتی نیز راحت‌تر و کم‌زمان‌تر خواهد بود.
کانتینرها بر حسب نوع به انواع کانتینر سرباز، کانتینر یخچالی، کانتینر تانکری، کانتینر عایق‌دار، کانتینر تهویه‌دار و کانتینر حمل‌گاز تقسیم می‌شوند. برای حمل بار با کانتینر پیش از هرچیز لازم است نوع کانتینر مورد نیاز انتخاب شود.
کانتینر سرباز همانطور که از اسم آن پیداست کانتینری است که سقف ندارد و برای بارگیری کالاهای با ارتفاع بلند مناسب است. سقف این کانتینرها اغلب با پارچه‌ای ضخیم یا برزنتی پوشانده می‌شود.
کانتینر تانکری کانتینری به شکل تانکر است که برای نقل و انتقال مایعات مناسب است.
کانتینر یخچالی دربردارنده سیستم خنک‌کننده‌ای است که از خراب شدن مواد فاسدشدنی مانند انواع خوراکی‌ها و آبمیوه های صادراتی یا داروهای نیازمند به یخچال محافظت می‌کند. سیستم خنک کننده کانتینر و دمای تنظیم آن با توجه به نوع کالای حمل‌شونده، قابل تغییر است. حمل بار با کانتینر پخچال دار از خراب شدن کالا جلوگیری می‌کند.
کانتینر عایق‌دار یا کانتینر دریایی همانطور که از نام آن پیداست کانتیری است که به دلیل استفاده در شرایط خاص آب و هوایی و حمل و نقل دریایی، عایق‌بندی شده و در مقابل آب و طوفان و باران مستحکم است. این کانتینرها اغلب، کانتینرهای حمل دریایی نامیده می‌شوند و استفاده فراوانی در حمل و نقل بین‌المللی دریایی دارند.
کشور ما یکی از کشورهای صادرکننده گاز است که بخشی زیادی از مشتقات گازی خود را به کشورهای مختلفی صادر می‌کند. برای حمل گاز کانتینرهای گازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کانتینرها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تحمل فشار گاز را داشته و امکان هیچ گونه نشتی در آن‌ها وجود ندارد.
برای حمل و نقل برخی از مواد غذایی که نیاز به یخچال ندارند اما به هوای تازه برای تازه‌ماندن نیاز دارند، از کانتینر تهویه‌دار استفاده می‌شود. حمل کالا با کانتینر تهویه‌دار، باعث تازه و سالم ماندن میوه صادراتی و سبزیجات می‌شود.
در حمل و نقل کانتینری مانند هر حرفه و صنعت دیگری، بسیاری از اصطلاحات در طول زمان رایج شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که دانستن این اصطلاحات برای کسانی که قصد حمل بار با کانتینر را دارند لازم است، در ادامه به معرفی برخی از کاربردی‌ترین این اصطلاحات می‌پردازیم.
(FULL CONTAINER LOAD) FCL :اصطلاح کانتینر پر زمانی به کار گرفته می‌شود که کانتینر توسط کالای یک فرستنده پر شده باشد. مهم نیست که فرستنده تمام کانتینر را پر کرده باشد یا نیمی از آن خالی باشد بلکه FCL به این معنا ست که کانتینر فقط دربردارنده کالای یک صاحب کالا باشد.
(LESS THAN A CONTAINER LOAD) LCL : اصطلاح کمتر از یک کانتینر پر زمانی به کار گرفته می‌شود که یک کانتینر بوسیله بار چند صاحب کالا پر شده باشد. معمولاً این شیوه از بارگیری توسط حمل‌کننده انجام می‌گیرد و زمانی رخ می‌دهد که بار چند صاحب کالا به اندازه پر شدن یک کانتینر نیست و حمل‌کننده به منظور استفاده بهینه از فضای بارگیری کالای چند نفر را در یک کانتینر جا می‌دهد.
(CONTAINER FREICHT STATION) CFS یا ایستگاه کانتینرها :ایستگاه کانتینرها مکانی در بندر است که در آن، کالاها درون کانتینر بارگیری می‌شوند و یا از آن تخلیه می‌شوند. در ایستگاه کانتینرها امکانات لازم جهت انبارداری کالا نیز برای انبارکردن کالاها پیش از بارگیری یا پس از تخلیه وجود دارد. در بارنامه‌هایی که بارگیری کالا به صورت LCL ثبت شده اصطلاح CFS نیز دیده می‌شود. زیرا کالاها باید در ایستگاه به حمل‌کننده تحویل شوند، تا حمل‌کننده به صورت ترکیبی آن‌ها را در کانتینرها جا بدهد.
(CONTAINER YARD) CY یا محوطه کانتینری : محوطه‌ای است در بندر که حمل‌کننده کانتینرهای بار زده را از صادرکننده تحویل می‌گیرد تا سوار بر کشتی کند و یا کانتینرها را بعد از تخلیه از کشتی به واردکننده تحویل دهد.
FCL/LCL :زمانی که فرستنده کالاهایی که باید به چند گیرنده مختلف در یک کشور برساند، در یک کانتینر بارگیری کرده از این اصطلاح استفاده می‌شود. چنین باری در کشور مقصد باید تفکیک شده و بار هر گیرنده به او تحویل شود.
LCL/FCL :زمانی که محموله‌های چند فرستنده مختلف در ایستگاه کانتینری تخلیه شده و در یک کانتینر بارگیری شده و به یک گیرنده تحویل شود، از این اصطلاح استفاده می‌شود.
FCL/FCL :وقتی که تمام محموله بارگیری شده در یک کانتینر از جانب یک فرستنده برای یک گیرنده ارسال شده باشد، از این اصطلاح استفاده می‌شود.
(FREE IN AND OUT) FIO: این اصطلاح زمانی به کار برده می‌شود که فرستنده کالا یا گیرنده کالا علاوه بر هزینه حمل کالا با کانتینر، هزینه بارگیری در کشور مبدأ و تخلیه بار در کشور مقصد را نیز بپردازد.
TRANSHIPMEMT: این کلمه که به معنی تغییر وسیله حمل است، اغلب برای تغییر کشتی حامل در میانه راه به کار برده می‌شود. در مورد تغییر کشتی حامل در یک بندر بین راهی لازم است که در قرارداد مشخص شود هزینه این تغییر کشتی توسط چه کسی پرداخت می‌شود، فرستنده، گیرنده و یا شرکت حمل‌کننده؟
(CONTAINER SERVICE TARIFF) CST: تعرفه خدمات کانتینری با این اصطلاح مشخص می‌شود.
B/L: بارنامه
(STANDARD INT’L TRADE CLASSIFICATION) SITC: استاندارد طبقه‌بندی کالا بر حسب معیارهای سازمان ملل که در مبادلات بین‌المللی کالاها در بین کشورها برای دستیابی به یک تحلیل اقتصادی کارا و جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
SLOT: این کلمه به معنی جایگاه است و به محل قرارگیری کانتینر در کشتی گفته می‌شود.
STRIP: به خالی کردن کانتینر از کالا گفته می‌شود.
STUFF: به پر کردن کانتینر از کالا گفته می‌شود.
FEEDER SERVICE: به خدماتی که به صورت پشتیبان برای انتقال محموله از بندرگاه‌های فرعی به بندر اصلی و محل استقرار کشتی صورت می‌گیرد گفته می‌شود.
(MERCHANT HAULAGE) MH: گاهی اوقات مشتری تمایل دارد که حمل داخلی کالای مورد نظر را خود انجام دهد. به این منظور مشتری کانتینر را از محوطه کانتینری بندر تحویل می‌گیرد، کالای خود را بار می‌ز‌ند و آن را به محل مورد نظر خود می‌رساند و کانتینر را دوباره در همان محل تحویل می‌دهد. در چنین حالتی یک فرصت زمانی و تعرفه مالی برای مشتری تعیین می‌شود که موظف است طبق آن عمل کند.
کانتینرها علاوه بر حمل و نقل زمینی و دریایی کالا کاربردهای مختلف دیگری نیز دارند. استفاده از کانتینر به عنوان انبار ذخیره کالا بسیار شایع است. همچنین از کانتینر در پروژه‌های عمرانی برای تجهیز کارگاه‌ها استفاده می‌شود. کاربرد دیگر کانتینر، استفاده از آن به عنوان کیوسک خدماتی است. تمام این کاربردها باعث شده که علاوه بر شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی، اقشار، صنعتگران، سازندگان و مشاغل خدماتی بسیاری نیز اقدام به اجاره کانتینر کنند. اجاره کانتینر اغلب به دو صورت انجام می‌گیرد. یا کل کانتینر اجاره شده و به محل مورد نیاز حمل می‌شود و یا تنها فضای داخلی یک کانتینر اجاره می‌شود و خود کانتینر جابه‌جا نمی‌شود.
اجاره کانتینر دریایی از نوع اول است. مشتری با اجاره کانتینر دریایی، کانتینر دریایی را به محل بارگیری کالا منتقل می‌کند. اما در استفاده از کانتینر به عنوان انبار، نوع دوم اجاره اتفاق می‌افتد و متقاضی فضای داخلی یک کانتینر را به مدت معلومی اجاره می‌کند بدون آنکه کانتینر را جابه‌جا کند. مشخص است که هزینه اجاره فضای داخلی کانتینر کمتر از اجاره کانتینر و حمل آن است.
کانتینر جعبه فلزی بزرگی است که برای حمل کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. ابعاد کانتینر استاندارد است و از آنجا که مقاومت بالایی در مقابل آب و رطوبت دارد، در حمل و نقل دریایی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کانتینرها غالباً از فلزی با استحکام و مقاومت بالا ساخته می‌شوند که علاوه بر نفوذ ناپذیری در مقابل آب و خاک و آتش، تا حد زیادی ضد ضربه بوده و کالای بارگیری شده را از خطرات و صدمات احتمالی مصون نگه می‌دارد. کانتینرها انواع و اشکال مختلف دارند و بنا به نیاز کالای حمل‌شونده انتخاب می‌شوند.
به عنوان مثال کانتینر مورد نیاز برای کالاهایی خوراکی و فاسدشونده با کانتینر مورد نیاز برای کالاهای خطرناک یا قابل اشتعال متفاوت است و در هر مورد با توجه به نوع و جنس کالا و نحوه باربری، باید از کانتینر مربوطه برای بارگیری استفاده کرد.
کانتینرها بر حسب نوع به انواع کانتینر سرباز، کانتینر یخچالی، کانتینر تانکری، کانتینر عایق‌دار، کانتینر تهویه‌دار و کانتینر حمل‌گاز تقسیم می‌شوند. برای حمل بار با کانتینر پیش از هرچیز لازم است نوع کانتینر مورد نیاز انتخاب شود.
کاربردهای زیاد کانتینرها در همه زمینه ها باعث شده که علاوه بر شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی، اقشار، صنعتگران، سازندگان و مشاغل خدماتی بسیاری نیز اقدام به اجاره کانتینر کنند. اجاره کانتینر اغلب به دو صورت انجام می‌گیرد. یا کل کانتینر اجاره شده و به محل مورد نیاز حمل می‌شود و یا تنها فضای داخلی یک کانتینر اجاره می‌شود و خود کانتینر جابه‌جا نمی‌شود.
