ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده انواع فرش در جهان است و تا قبل از تحریم‌ها، صادرات فرش و گلیم ایران رتبه اول در جهان را داشت. سود صادرات فرش ایران بسیار بالا بوده و پتانسیل ارزآوری آن فوق‌العاده است. بسیاری از کشورهای دنیا در قاره‌های مختلف، خواهان خرید فرش ایرانی هستند. صادرات فرش و گلیم ایران به 57 کشور دنیا انجام می‌شود و تاجران قدیمی و جدید بسیاری در این زمینه فعالیت می‌کنند. نحوه صادرات این کالاها تا حد زیادی به سایر کالاهای صادراتی ایران شباهت دارد که در این مطلب به بررسی آن می‌پردازیم.
آنچه در ادامه خواهید خوانید.
محبوبیت صادرات فرش و گلیم ایرانی
تا قبل از تحریم‌ها کشور آمریکا یکی از خریداران اصلی فرش، گلیم و گبه ایرانی به شمار می‌آمد؛ این کشور تا سال 97 حدود 30 درصد کل صادرات فرش و گلیم ایران را به خود اختصاص داده بود که در حال حاضر به صفر رسیده است. دلایل بسیاری باعث محبوبیت فرش و گلیم ایرانی شده‌اند که از آن‌ها می‌توان به طرح و نقش سحرانگیز، رنگ‌ها طبیعی و زنده و دوام بالا اشاره کرد.
انواع فرش و گلیم صادراتی
به‌طورکلی فرش و گلیم در دو نوع دست‌بافت و ماشینی تولیدشده و به بازارهای داخلی و جهانی عرضه می‌شوند. ابعاد فرش و گلیم از بزرگ‌ترین تمایزهای بازار داخلی و خارجی است. واردکنندگان اغلب درخواست فرش و گلیم در ابعاد بزرگ (60 متری یا 40 متری) را دارند؛ این در حالی است که سایز بیشتر محصولاتی که برای بازار داخلی تولید می‌شوند، 6 متری یا حتی کوچک‌تر از آن است.
ازلحاظ کیفی، هم فرش و گلیم دست‌بافت و هم نوع ماشینی از کیفیت بالایی برخوردارند. قیمت فرش و گلیم دست‌بافت با توجه به اصالت بالا و زحمت بیشتری که در بافتن آن وجود دارد، بالاتر از مدل‌های ماشینی است. از طرفی تنوع طرح و رنگ فرش و گلیم ماشینی بیشتر است و رنج گسترده‌تری از سلیقه‌ها را پوشش می‌دهد. صادرات فرش و گلیم ایرانی در هردو بخش انجام می‌شود. تاجر اطلاعات کالا را در اختیار خریدار قرار می‌دهد و بهترین قیمت و کیفیت را به او ارائه می‌کند؛ تصمیم‌گیری نهایی با خریدار است.
نحوه صادرات فرش و گلیم
مانند تمام کالاهای صادراتی، فرش و گلیم هم باید مسیر مشخصی را برای صادرات طی کند. در ادامه به‌طور خلاصه با روند صادرات فرش و گلیم آشنا می‌شویم.
شناخت بازار هدف و جذب خریدار
ابتدا باید بازار هدف خود را مشخص کنید؛ انتخاب این بازار به عوامل مختلفی از قبیل هزینه گمرک کشور مقصد، قوانین گمرکی، میزان و دفعات تقاضا، نحوه حمل‌ونقل به کشور مقصد، میزان سود و… بستگی دارد. پس‌ازآن نوبت به تبلیغات و جذب مشتری می‌رسد.
مذاکرات بین صادرکننده با خریدار و تولیدکننده
رسیدن به قیمت مناسب که سود صادرکننده و رضایت خریدار و تولیدکننده را در پی داشته باشد، نیازمند مذاکره اصولی است. صادرکننده باید سعی کند تا قیمتی به خریدار ارائه دهد که برایش جذابیت داشته و او را ترغیب به خرید کند. آشنایی قبلی با چند تولیدکننده که فرش و گلیم باکیفیتی تولید می‌کنند، در مذاکرات تأثیرگذار است.
عقد قرارداد و صدور فاکتور رسمی
پس از رسیدن به توافقات اولیه، قراردادی بین صادرکننده و خریدار عقد می‌شود. در این قرارداد تمام جزئیات مربوط به نوع و سایز فرش و گلیم آورده شده و نحوه پرداخت ثبت می‌شود. پس‌ازآن فاکتور رسمی صادر شده و مراحل آماده‌سازی شروع می‌شود.
آماده‌سازی و بسته‌بندی فرش و گلیم
فرقی ندارد که قصد صادرات فرش دستباف ایران را داشته باشید یا هدف صادرات فرش و گلیم ماشینی باشد؛ کالاها باید با دقت بسته‌بندی شوند. بسته‌بندی صادراتی باید مورد تأیید خریدار و بازرسی گمرک ایران باشد. آماده‌سازی و بسته‌بندی اصولی نوعی تبلیغات و برند سازی در صادرات است و قطعاً باعث حفظ سلامت کالا تا رسیدن به مقصد می‌شود.
دریافت مجوزها و آماده‌سازی مدارک
بازرگانان قدیمی بهتر می‌دانند که امور اداری صادرات و دریافت مجوزها، می‌تواند پروسه‌ای زمان‌بر و چالش‌برانگیز باشد. باید از تمام مدارک و مجوزهای لازم برای صدور کالاهای خود اطلاع داشته باشید و آن‌ها را در زمان مشخص ارائه دهید. بعضی از مدارک و مجوزهای لازم برای صادرات فرش و گلیم عبارت‌اند از:
- کارت بازرگانی
- فاکتور عدل بندی
- برگه اظهارنامه گمرک
- مجوز استاندارد
- گواهی بازرسی
- کارنه تیر
- قرارداد شرکت بیمه و شرکت حمل‌ونقل
- گواهی مبدأ
اظهار کالا به گمرک و دریافت مجوز ترخیص
کالاها بعد از بسته‌بندی به گمرک فرستاده می‌شوند و مراحل مشخصی را تا ترخیص طی می‌کنند. شما باید با یک شرکت حمل‌ونقل قرارداد ببندید و به‌محض صدور برگه ترخیص، فرش‌ها و گلیم‌ها را ارسال کنید. در پایان این مرحله باید با خریدار خود تسویه‌حساب مالی را انجام دهید و کالاها را ارسال کنید.
صادرات فرش و گلیم به کدام کشورها سودآور است؟
ایران با‌کیفیت‌ترین فرش و گلیم دست‌بافت و ماشینی در کل دنیا را تولید می‌کند. بنابراین کشورهای زیادی خواهان این کالاها هستند. در بین کشورهای آسیایی صادرات به عراق، بحرین، قطر، کویت، پاکستان و همینطور صادرات به افغانستان، ژاپن، چین، تایلند و هند از خریداران اصلی و همیشگی فرش و گلیم ایرانی هستند.
اگر بخواهیم فراتر از منطقه آسیا به خریداران فرش و گلیم ماشینی و دست‌بافت ایران نگاه کنیم، آلمان، ایتالیا، بلژیک، فرانسه، انگلستان و دانمارک بیشترین صادرات فرش و گلیم ایرانی در اروپا را به خود اختصاص می‌دهند. کشورهایی نظیر کنیا و زلاندنو هم از دیگر خریداران این دسته از کالاها هستند.
وضعیت صادرات فرش و گلیم ایران در بازارهای جهانی
ایران در حال حاضر به بیش از 50 کشور جهان فرش و گلیم صادر می‌کند که از این نظر در زمره بزرگ‌ترین صادرکننده‌های دنیا در این زمینه جای دارد. ایران تنها در 4 ماه ابتدایی سال 1399، بیش از 80 میلیون دلار فرش، گلیم و گبه با وزن تقریبی 20 هزار تن به خارج از مرزها صادر کرده است.
ایران پتانسیل بالایی برای صادرات صنایع دستی به کشورهای مختلف دنیا دارد. انتظار می‌رود با بهبود وضعیت سیاسی ایران در آینده نزدیک و کاهش تحریم‌های بانکی و معاملاتی، رونق این تجارت افزایش یابد. صادرات فرش و گلیم ایرانی از قدیمی‌ترین صادرات ایران است که قدمت طولانی و سودآوری بالایی دارد.
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.