انبار و انبارداری یکی از مهمترین بخشهای یک سازمان یا شرکت هستند؛ چرا که بخش عمده موجودیها و داراییهای آنها در انبار انباشته شده است. مشکلاتی از قبیل ناهماهنگی در ورود و خروج کالا، و مفقود شدن و یا ثبت نشدن کالاها را میتوان با انبارداری بر طرف نمود. بنابراین خدمات انبارداری در نگهداری و تبادل کالا، نقش به سزایی ایفا میکند. در ادامه به تعریف انبارداری و نقش و وظایف انبارداری در مدیریت بهتر و بهبود روند فعالیتهای یک سازمان یا مجموعه میپردازیم.
آنچه در ادامه خواهید خواند.
انبارداری به این معناست که کالا و اجناس از قسمتهای مختلف شرکت، یا افراد خارج از شرکت دریافت شود و با توجه به قوانین انبارداری از آنها نگهداری و محافظت شود. این کار باعث میشود علاوه بر سهولت در هنگام تحویل دادن یا تحویل گرفتن بار، در زمان نیز صرفهجویی شود. به طور کلی، انبار داری باعث میشود فرآیند ذخیره کالاهایی که قرار است بعداً توزیع شوند، با دقت و سرعت بیشتر انجام پذیرد.
یک شرکت حمل و نقل یا افرادی که دارنده انبار هستند، با توجه به قوانینی که وضع شده است، برای کالاهایی که قرار است وارد انبار شود، باید مجوز صادر کنند. ابتدا باید کنترلهای امنیتی و نگهبانی صورت بگیرد و سپس وارد مراحل پذیرش شود. سپس باید از نظر شکل و شمایل و تعداد، با اطلاعات اظهار شده کنترل شود. در نهایت، با توجه به نوع و دستهبندی موجود در انبار، به قسمت مناسب ارسال میشود.
نحوه نگهداری کالا باید طبق دستهبندی مشخص و سیستمی منظم انجام شود. مثلا در شکل چیدمان کالاها در هر انباری لازم است که اجناس بزرگ در طبقات پایین و اجناس کوچک و سبک در طبقات بالا چیده شود. یا در مورد کالاهایی که اشتعال زا هستند و احتمال خورندگی و سوزندگی دارد، باید به دور از کاغذ و مقوا نگهداری شوند. همچنین ضروری است کلیه اقلام، کد، شماره سریال، نام قطعه را داشته باشند تا دسترسی به آنها با سهولت انجام شود. انباردارها با نصب نرم افزار حسابداری انبار پویا بر روی گوشی های خود می توانند این موارد را به آسانی انجام دهند.
نگهداری کالا به صورت سازمان یافته، موجب صرفهجویی در هزینه و افزایش کارایی خواهد شد. هزینه نگهداری کالا شامل هزینههایی است که سازمان در قبال نگهداری کالا، متحمل میشود. مانند هزینههای بیمه، کرایه انبار، روشنایی و مالیات و خسارتهایی از قبیل سرقت و آتشسوزی و… .
انباردار باید تشابه در مصرف را مدنظر بگیرد و سعی کند کالاها مشابه و پرمصرف را کنار هم قرار دهد. این امر باعث کوتاهی مسافت، صرفهجویی در زمان و تسهیل در دسترسی به موقع کالاها خواهد شد.
در صورتی که صاحب کالا برای خروج از انبار، مراحل و تشریفات خروج را طی کرده باشد، کالا از انبار خارج خواهد شد و به نقطهای که باید حمل شود، تحویل داده میشود. یکی از شرایط خروج کالا این است که اگر برای آن کالا، برگه وثیقه صادر شده و در وثیقه بانک و مؤسسه دیگری باشد، اجاره خروج داده نخواهد شد.
هدف از تشکیل انبار در هر موسسه و نهاد و سازمانی، در دسترس قرار گرفتن اجناس و کالاهای آن مجموعه است. در ادامه به تعدادی از وظایف انبارها اشاره خواهیم کرد. اجرای این وظایف مطابق با اصول صحیح انبارداری است که باعث سرعت بخشیدن به انجام کارهای سازمان میشود و در نتیجه باعث صرفهجویی در هزینه و زمان خواهد شد. از جمله وظایف انبار؛ مشخص کردن تعداد موجودی کالاهای مورد نیاز و برنامهریزی برای تهیه آن؛ نگهداری و حفظ کالاها در انبار به شکل صحیح مطابق با اصول انبارداری.
یکی از اهداف انبارداری، کنترل موجودی است. هدف از کنترل موجودی در انبار این است که امور سازمان یا مجموعه به طور منظم و مطابق برنامهای دقیق انجام شود. همچنین صرفهجویی در هزینهها و زمان ایجاد شود، که همین امر، باعث کاهش هزینههای حمل و نقل نیز میشود. در نهایت، روند تهیه کالا نیز منظم و مشخص خواهد شد، به این شکل که کالاهایی که تعداد موجودی آنها کم است، مشخص میشوند و قبل از اتمام موجودی، در سطح و تعداد مناسبی از آن تهیه میشود تا سازمان با مشکل کمبود کالا مواجه نباشد.
سازمان یا مجموعهی شما اگر عملیات انبارداری را به خوبی انجام دهد، به روند انجام فعالیتهای سازمان سرعت داده و در هزینههای شما صرفهجویی خواهد کرد. نگهداری کالا در انبار شرایط و ظوابطی دارد. در انبارداری، یکی از اصولی که باید مورد توجه قرار بگیرد، چیدمان دقیق و اصولی کالاهاست. این امر باعث میشود کارآمدی و بهرهوری بیشتری داشته باشید. یکی از اصول چیدمان، «اصل جریان» است. با رعایت این اصل میتوان جریان و حرکت افراد و تجهیزات و همچنین رفت و آمد درون ساختمان را آسان کرد. باید در این اصل، کارکنان فعالیت شان را به حداقل رسانده و کالاها در نزدیکی هم قرار گیرند.
اصل بعدی، «اصل دسترسی» است. به این معنا که هر کالایی باید در دسترس باشد، و بدون نیاز به انتقال کالایی دیگر، بتوان به آن دسترسی پیدا کرد. پالتها و قفسهها باید به گونهای طراحی و پیادهسازی شوند که برای حمل و نقل تجهیزات و لیفتراکهای حمل بار، مشکلی ایجاد نکند.
سومین اصل، «اصل فضا» است که ضمن درنظر گرفتن فضای کاری و فضای نگهداری اسناد و اوراق با اهمیت، باید بهرهوری از امکانات انبار را به حداکثر رساند. طراحی فضای انبار باید به شکلی باشد که بتوانید با وجود وسایل و کالاهای زیاد، از فضای انبار بیشترین استفاده را داشته باشید. لازم به ذکر است، چیدمان کالاها در انبار، باید به گونهای باشد که اگر در آینده نیاز به تغییراتی در انبار و اجناس شد، بتوان به راحتی آن تغییرات را اعمال کرد.
انبارداری به این معناست که کالا و اجناس از قسمتهای مختلف شرکت، یا افراد خارج از شرکت دریافت شود و با توجه به قوانین انبارداری از آنها نگهداری و محافظت شود. این کار باعث میشود علاوه بر سهولت در هنگام تحویل دادن یا تحویل گرفتن بار، در زمان نیز صرفهجویی شود. به طور کلی، انبار داری باعث میشود فرآیند ذخیره کالاهایی که قرار است بعداً توزیع شوند، با دقت و سرعت بیشتر انجام پذیرد.
یک شرکت حمل و نقل یا افرادی که دارنده انبار هستند، با توجه به قوانینی که وضع شده است، برای کالاهایی که قرار است وارد انبار شود، باید مجوز صادر کنند. ابتدا باید کنترلهای امنیتی و نگهبانی صورت بگیرد و سپس وارد مراحل پذیرش شود. سپس باید از نظر شکل و شمایل و تعداد، با اطلاعات اظهار شده کنترل شود. در نهایت، با توجه به نوع و دستهبندی موجود در انبار، به قسمت مناسب ارسال میشود.
در صورتی که صاحب کالا برای خروج از انبار، مراحل و تشریفات خروج را طی کرده باشد، کالا از انبار خارج خواهد شد و به نقطهای که باید حمل شود، تحویل داده میشود. یکی از شرایط خروج کالا این است که اگر برای آن کالا، برگه وثیقه صادر شده و در وثیقه بانک و مؤسسه دیگری باشد، اجاره خروج داده نخواهد شد.