توسعه اقتصادی پایدار در هر کشوری به مؤلفههای زیادی از جمله صادرات و واردات کالا وابسته است. میزان واردات و صادرات در هر کشوری نشانهی خوبی برای سنجش رونق اقتصادی آن کشور است. هیچ کشور توسعه یافتهای قادر به تولید داخلی تمام کالاهای مورد نیاز خود نیست و لاجرم مجبور به واردات است. اما نحوه واردات، میزان آن و تزریق کالای وارداتی به بازار داخلی همگی عناصر مهمی هستند که واردات را تبدیل به اهرمی برای توسعه و رشد اقتصادی یک کشور میکنند.
واردات اغلب توسط شرکت های بازرگانی صادرات و واردات صورت میگیرد. این شرکتها با کسب مجوزهای لازم و با تشخیص نیاز بازارهای داخلی و خارجی، پلی ارتباطی میان تولیدکننده کالا و مصرفکننده داخلی یا خارجی برقرار میکنند و باعث ایجاد تعادل در بازار میشوند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشد تا شما را با واردات، شرایط و چگونگی انجام آن آشنا کنیم.
آشنایی با مفهوم واردات کالا
هرگاه کالایی که در یک کشور تولید شود و به کشور دیگری وارد شود، واردات کالا صورت گرفته و به کالای وارد شده کالای وارداتی گفته میشود. واردات اغلب زمانی اتفاق میافتد که تولید یک کالا در داخل کشور امکان پذیر نبوده و یا مقرون به صرفه نباشد و وارد کردن آن به نفع اقتصاد بازار باشد.
از جمله عواملی که بر روی واردات در هر کشوری تأثیر میگذارد، اقلیم آن کشور و شرایط آب و هوایی است. به عنوان مثال کشوری که هیچ بهرهای از معادن استخراجی نبرده است، مجبور است نیاز سالانه خود به سنگهای معدنی را از طریق واردات تأمین کند. همچنین، شرایط آب و هوایی در یک کشور سردسیری امکان کاشت محصول در آن کشور را پایین میآورد و تبدیل به عامل مؤثری برای وارد کردن محصولات کشاورزی از کشورهای گرمسیری میشود.
انواع واردات در بازرگانی خارجی
در بازرگانی خارجی انواع مختلفی برای واردات در نظر گرفته شده که عبارت است از: واردات قطعی، واردات کالای مرجوعی، واردات موقت، ترانزیت داخلی و خارجی.
۱.واردات قطعی:
واردات قطعی همانطور که از نام آن پیداست واردات قطعی یک کالا به کشور و پرداخت هزینه آن به یکی از شیوههای زیر است:
- از محل ارز خریداری شده از سیستم بانکی هزینه واردات پرداخت شود.
- واردات کالا با ارز آزاد صورت گیرد.
- از محل پروانه صادراتی یک شخص صادرکننده، واردات در مقابل صادرات صورت گیرد. (غیرقابل واگذاری به شخص دیگر)
- با ارائه پروانه صادراتی یک شخص صادرکننده و یا شخص دیگری که واگذاری رسمی به او صورت گرفته، واردات در مقابل صادرات صورت گیرد. (حق واگذاری به شخص دیگر، فقط برای یکبار وجود دارد)
- واردات از محل سرمایهگذاری خارجی و پس از تایید وزارت اقتصاد و دارایی بدون انتقال ارز صورت گیرد.
- واردات از محل فهرست کالاهای مجاز اعلام شده، بدون انتقال ارز صورت گیرد.
- واردات از محل مصوبات کمیسیون 4 نفره مستقر در وزارت بازرگانی، بدون انتقال ارز صورت گیرد.
۲.واردات موقت کالا:
واردات موقت کالا به آن دسته از کالاهایی اختصاص دارد که به صورت موقت وارد قلمرو گمرکی ایران میشوند و تحت زمان معینی باید بدون هیچ تغییری در کالا از کشور خارج گردند. البته تغییراتی که از استهلاک ناشی شوند در این حکم قرار نمیگیرند. به عنوان مثال، کالاهایی که برای عرضه در نمایشگاههای بینالمللی وارد کشور میشوند و یا لوازم کمکهای امدادی و بشردوستانه که در زمان حادثه وارد کشور میشوند در این دسته از واردات کالا قرار میگیرند.
۳.واردات کالاهای مرجوعی
کالاهای مرجوعی کالاهایی هستند که وارد کشور شده و بنا به دلایلی به کشور مبدا بازگردانده میشوند. واردات کالاهای مرجوعی در واقع نوعی از واردات کالاهای موقت هستند.
۴.ترانزیت خارجی:
گاهی اوقات یک کالای خارجی از یکی از مرزهای کشور وارد شده و از مرز دیگری خارج میشود و تنها از خاک ایران عبور میکند. به این شکل از واردات ترانزیت خارجی میگویند.
۵.ترانزیت داخلی:
هرگاه کالایی از یکی از گمرکات مجاز کشور به گمرک دیگری در کشور منتقل شود ترانزیت داخلی صورت گرفته است.
سوالاتی که یک شرکت یا شخص وارد کننده کالا باید از خود بپرسد
- آیا بازار کالای وارداتی خود را بررسی کرده اید؟
- آیا تقاضا برای محصول وارداتی وجود دارد؟
- محصول وارداتی چه نیازهایی از افراد را برآورده می کند؟
- آیا نیاز است پس از واردات کالا، تغییراتی همچون بسته بندی، رنگ و اندازه تغییر کند یا خیر؟
- پس از وارد کردن کالا چه برنامه و استراژی برای فروش محصول خواهید داشت؟
- آیا کالای وارداتی از نظر قیمت و سود تمام شده ارزش وارد کردن دارد؟
نحوه ی قیمت گذاری روی کالاهای وارداتی
عموما هر کالایی که وارد می شود علاوه بر هزینه ی خرید خود کالا هزینه های بسیاری نیز وجود دارد تا یک شرکت یا شخص وارد کننده کالا باید آن هزینه های جانبی را در نظر بگیرد تا بتواند قیمت گذاری منطقی برای محصول انجام دهید.
برخی از هزینه های جانبی به شرح زیر است:
- هزینه ی تحقیقات در بازارهای خارجی
- هزینه ی سفر
- هزینه ی بسته بندی محصولات
- هزینه ی تغییر محصول در صورت نیاز
- هزینه ی بیمه ی محصول
- هزینه ی ترخیص کالای وارداتی
- مالیات واردات
- هزینه های مربوط به انبارداری
- هزینه ی کمسیون واردکننده
مراحل واردات کالا
برای انجام خدمات واردات کالا پیش از هر چیز، باید مراحل واردات را به طور کلی بدانید. اولین مرحله در واردات کالا انتخاب کالای مورد نیاز بازار است. این مرحله بسیار مهم و تخصصی است و اگر در انتخاب کالای مورد نیاز بازار اشتباه کنید، ممکن است تجارت شما با شکست مواجه شود. پس از انتخاب کالا، مراحل واردات را به طور تیتر وار میتوانیم اینطور خلاصه کنیم:
- کالای مورد نیاز برای بازار ایران را پیدا کنید.
- تولیدکننده و فروشنده مناسبی که کالای شما را تهیه میکند، پیدا کنید.
- با فروشنده مربوطه نامهنگاری کنید و استعلام قیمت بخواهید. همچنین کاتالوگ و مشخصات دقیق کالا را نیز از فروشنده بخواهید.
- یک نمونه کالا از فروشنده بخواهید.
- درباره تعداد و نوع کالا و تهیه فهرست سفارش خود تصمیمگیری کنید.
- از فروشنده پیشفاکتور بخواهید. (پروفرما)
- بدست آوردن اطلاعات کافی از شرایط واردات کالای مزبور و قوانین و تعرفههای گمرکی و تهیه لیستی از هزینههای گمرکی و هزینههای مرتبط با ترخیص کالا به منظور برآورد قیمت تمام شده کالا مرحله بعدی کار واردکننده است.
- قیمت تمام شده را بر مبنای هزینههای تاکنون، زمان توزیع کالا در بازار و…. محاسبه کنید.
- مرحله خرید: در این مرحله تخفیفات نهایی فروشنده را از او بخواهید، با فروشنده چانهزنی کنید و آخرین قیمت را بدست بیاورید.
- بررسی شیوه واردات و تأمین بودجه جهت واردات مرحله پرداخت: درباره شیوه پرداخت پول به فروشنده با او صحبت کرده و به توافق دو جانبه برسید.
- مرحله تحویل کالا: با فروشنده بر سر زمان تحویل کالا و شیوه حمل و نقل کالا توافق کنید.
- مجوزهای لازم برای صادرات و واردات کالا را با فروشنده چک کنید. مطمئن شوید که فروشنده مجوزهای لازم را دارد.
- با فروشنده اسناد و مدارک لازم جهت حمل و بازرسی کالا را بررسی کنید.
- اگر کارت بازرگانی ندارید، نسبت به دریافت کارت بازرگانی اقدام کنید. اگر کارت بازرگانی داشته باشید، تمام اسناد و مدارک به نام شما صادر خواهد شد اما اگر کارت بازرگانی نداشته باشید و بخواهید از کارت بازرگانی شخص دیگری استفاده کنید، مدارک به نام شخص دارنده کارت بازرگانی صادر خواهد شد.
- سفارش خود را در سازمان توسعه تجارت ایران ثبت کنید. ثبت سفارش تنها با کارت بازرگانی مقدور است.
- مجوزهای لازم جهت واردات را بدست آورید.
- اولین پیش پرداخت را میتوانید در این مرحله بپردازید و میتوانید از فروشنده بخواهید یک نمونه از کالایی که به صورت انبوه تولید شده را پیش از حمل برای شما بفرستد.
- هماهنگیهای لازم جهت حمل کالا را انجام دهید. این هماهنگیها کاملاً به توافق فروشنده و خریدار ربط دارد و اینکه وظیفه حمل کالا به عهده چه کسی است و به چه صورت انجام میشود. اصل اسناد حمل را از فروشنده بخواهید و کالای خریداری شده خود را تا رسیدن به گمرکات ایران پیگیری کنید.
- اسناد تأمین ارز و بازرسی کالا را تهیه کنید.
- دریافت مجوزهای لازم از سازمانهایی که بعد از ورود کالا باید تأییدیه خود را صادر کنند.
- ارائه مدارک ترخیص کالا به گمرک و دریافت پروانه گمرکی
- پرداخت هزینههای گمرک و انجام تعهدات ارزی و مالیات
- ترخیص کالا و حمل آن به انبار
شرایط واردات کالا به ایران
واردات هر کالایی به ایران مجاز نیست. پس واردکننده پیش از هرچیز باید از کالاهای ممنوعه اطلاع حاصل کند و پس از آن اقدام به واردات کالا به ایران کند. پس از انتخاب کالا، با توجه به نوع کالای انتخاب شده باید مجوزهای لازم تهیه شود. تهیه مجوز با توجه به نوع کالا از سازمانهای مختلفی صورت میگیرد. به عنوان مثال کالاهای پزشکی نیاز به مجوز اداره کل تجهیزات پزشکی کشور دارند. علاوه بر مجوز، هرکالایی به استانداردهای لازم نیز احتیاج دارد. به عنوان مثال کالاهای خوراکی باید استاندارد بهداشتی و سلامت داشته باشند. این استانداردها گاهی اوقات توسط نمایندگان استاندارد که در اداره گمرک هستند، صادر میشود و گاهی برای دریافت هر استاندارد نیاز است که آزمایشهایی بر روی کالا صورت گیرد و سپس استاندارد کالا صادر میشود.
عمده ترین واردات ایران از کدام کشورها صورت میگیرد ؟
هرگاه واردات یک کشور بسیار بیشتر از صادرات کالا در آن کشور باشد نشانهای از عدم توسعه اقتصادی در آن کشور است. هرچه صادرات بیشتر باشد پویایی یک اقتصاد بیشتر است. اما هر کشوری با توجه به منابع محدود و شرایط اقلیمی و تکنولوژیای که در دسترس دارد، نیاز به واردات کالا، تکنولوژی و ماشینآلات دارد. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و نیازهای بازار خود را از کشورهای زیادی وارد میکند. شاید واردات کالا از چین به ایران، بیشترین سهم واردات را در بازار ایران به عهده دارد. واردات از چین در تمام سالهای گذشته رو به افزایش بوده و همین موضوع باعث انتقاد بسیاری از اقتصاددانان شده است.
بحث واردات در ایران همواره مورد مناقشه بوده است و بسیاری از منتقدان همواره با برخی از کالاهای که به ایران وارد میشود مخالف هستند. در این میان، واردات از افغانستان یکی از مناقشهبرانگیزترین واردات کالا به ایران است که در سالهای اخیر رو به افزایش نیز بوده است. واردات از افغانستان در سالهای گذشته شامل تخم زیره، دانه کنجد، ﺷﺘﺮ، ﮔﺎو ﮔﻮﺷﺘﯽ، ﭘﯿﻠﻪ ﮐﺮم اﺑﺮﯾﺸﻢ، ﺳﻨﮓ های ﻣﺮﻣﺮی، گیاهانی که در صنعت عطرسازی مصرف میشوند و…. بوده است. علاوه بر این، واردات از دبی، هند، ترکیه و روسیه نیز همواره در برنامه واردکنندگان ایرانی بوده و هر ساله بخشی از نیازهای بازارهای ایران با تولیدات این کشورها تأمین میشود.
انبار و انبارداری یکی از مهمترین بخشهای یک سازمان یا شرکت هستند؛ چرا که بخش عمده موجودیها و داراییهای آنها در انبار انباشته شده است. مشکلاتی از قبیل...
ترانزیت کالا عبارت است از انتقال کالایی گمرک نشده از یک گمرک به گمرکی دیگر که تحت نظارت گمرک صورت میگیرد. این شیوه از حمل و نقل، یکی از مقرون به صرفهترین راه...
کانتینر چیست؟ حمل بار با کانتینر از مهم ترین موضوعات در صنعت باربری است . کانتینر جعبه فلزی بزرگی است که برای حمل کالا مورد استفاده قرار میگیرد. ابعاد کانتینر...
برای جواب به این سؤال، ابتدا باید معنای گروپاژ را بدانیم. فرض کنید شما تعدادی کالا به عنوان هدیه از یک فروشگاه اینترنتی خریداری کردهاید و میخواهید برای دوستتان...
به تجارتی که قصد آن ارسال کالاهای تولید شده در یک منطقه و عرضه آن به بازارهای منطقه دیگر است، صادرات گفته میشود. امروزه واژه صادرات به ارسال کالا از یک کشور به کشور...
به فرایند فروش و ارسال تولیدات داخلی یک کشور به نواحی فرا مرزی، صادرات کالا می گویند. مانند هر فعالیت تجاری دیگری، صادرات کالا نیز قوانین متعددی دارد.
صاحبان تجارت، سعی می کنند در تجارتی که انجام می دهند، ریسک پذیری ها، آسیبهای احتمالی در زمان جابجایی کالا است. این ریسک پذیری به راحتی با امر بیمه برطرف می شود.
مبادی گمرکی محدوده ای تعیین شده است که از طریق آن ورود و خروج کالاها کنترل می شود. ترخیص کالا از مبادی گمرکی به منظور کنترل وعدم ورود کالای قاچاق است.