رایج ترین اصطلاحات بارنامه دریایی

اگر در زمینه حمل و نقل فعالیت دارید یا صادرکننده و واردکننده هستید، بدون شک می‏دانید که روش ‏های حمل و نقل بسیار متنوع هستند و بسته به این که مقصد و مبدا کجا است، انتخاب می‌شوند. همان طور که می‏دانید، حمل و نقل به روش ‏های مختلف دریایی، زمینی، ریلی و هوایی انجام می شود که همگی از قوانین و مقررات خاص خود پیروی می‏کنند که این قوانین ممکن است در کشورهای مختلف، متفاوت است.

معمولا کشورهایی که دریا دارند، برای صادرات کالا یا واردات کالا محموله‏ ها از طریق راه‏های دریایی اقدام می‏کنند. ایران نیز جز این کشورها است و محصولاتی را که نمی‌تواند تولید کند، از طریق دریا وارد می‌کند. در این مطلب قرار است به معرفی اصطلاحات بارنامه دریایی بپردازیم. اما قبل از آن می خواهیم تا اطلاعات کمی درباره حمل و نقل دریایی ارائه دهیم. پس در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

از حمل و نقل دریایی چه می ‏دانید؟

حمل و نقل دریایی از اهمیت بالایی برخوردار است. چون حدود 90% حمل و نقل ‏های بین ‏المللی به حمل و نقل ‏های دریایی اختصاص پیدا می‏ کند. حمل و نقل دریایی به سه روش کلی صورت می گیرد:

1. حمل بار به صورت دربست با کانتینر (FCL)
2. حمل محموله به صورت خرده بار (LCL)
3. حمل بار و محموله به صورت فله‏ای (BULK)

تمامی این محموله ‏ها برای این که بتوانند از طریق راه‏ های دریایی به مناطق مختلف جهان فرستاده شوند، نیاز به بارنامه دریایی دارند که در بخش های بعدی بیشتر راجع به آن‏ها صحبت می‏کنیم.

بارنامه دریایی چیست؟

بارنامه دریایی که در جهان با عنوان Marine Bill Of Landing یا Ocean Bill Of Landing شناخته می‏شود، سندی است که توسط شرکت کشتیرانی صادر خواهد شد. این سند بعد از دریافت کالا و هزینه‏ های حمل و نقل، از طرف شرکت مذکور در اختیار شخصی قرار می‏گیرد که بار خود را به شرکت کشتیرانی سپرده است.

این سند زمانی قطعیت پیدا خواهد کرد که فرمانده کشتی حمل و نقل بار، آن را امضا کند. شرکت کشتیرانی موظف است با ارائه این سند به متقاضی، بار او را بدون هیچ مشکلی و در بازه زمانی که مشخص شده است به مقصد برساند. بارنامه دریایی علاوه بر این که به عنوان مدارک قرارداد حمل و نقل شناخته می‏شود، سند مالکیت و رسید کالا نیز به حساب می‏ آید.

بیشتر بدانید: صادرات به مولداوی

انواع بارنامه دریایی

بارنامه‌های دریایی انواع مختلفی دارند که بعضی از آن‌ها را در زیر نام برده‌ایم:

• بارنامه دریایی سراسری
• بارنامه دریایی سرویس‌های منظم
• بارنامه حمل مرکب فیاتا
• بارنامه دریایی ترانسشیپ
• بارنامه دریایی تمیز و غیر تمیز
• بارنامه چارتر
• بارنامه مستقیم

اطلاعاتی که در مورد اصطلاحات بارنامه دریایی باید بدانید

بارنامه‏ های دریایی انواع و اقسام مختلفی دارند که در اصل تمامی آن‏ها، به عنوان اصطلاحات بارنامه دریایی شناخته می‏شوند. اگر می‏خواهید با این اصطلاحات آشنا شوید، موارد زیرا مطالعه کنید.

• بارنامه Direct B/L(مستقیم)

این بارنامه مناسب کالاهایی است که بدون تغییر وسیله نقلیه در طول مسیر، به مقصد می‏رسند.

• بارنامه Through B/L (سراسری)

این بارنامه برای بارهایی صادر می‏شود که نیاز به تغییر وسیله نقلیه در طول مسیر دارند.

• بارنامه Liner B/L (سرویس‏های منظم دریایی)

این بارنامه مخصوص کشتی‏ هایی است که با برنامه مشخصی حرکت می‏کنند و مسیر معینی دارند.

• بارنامه Chartet Party B/L (چارتر)

این بارنامه‏ ها به کشتی‏ هایی تعلق می‏گیرد که سن آن‏ها بیشتر از 15 سال شده است و به عنوان کشتی دربست اجاره‏ ای مورد استفاده می‌توانند قرار گیرند.

بیشتر بدانید: قیمت منگنز صادراتی

• بارنامه Combined Transport B/L (حمل مرکب فیاتا)

منظور از صادر کردن بارنامه مذکور این است که forwarder حمل و نقل صادرکننده بارنامه، مسئولیت تحویل کالا در مقصد و اعمالی را بر عهده دارد که حمل کنندگان انجام می‏دهند.

• بارنامه Dirty B/L (بارنامه مقید)

این بارنامه مناسب بارهایی است که قسمتی از آن‏ها دچار مشکل است یا معیوب به حساب می‌روند.

• بارنامه Transhipment B/L (ترانشیپ)

این بارنامه در حالی صادر می‏شود که محموله قرار باشد در بین مسیر، از کشتی به کشتی دیگر انتقال پیدا کند.

• Shipped

این اصطلاح زمانی استفاده می‏شود که متصدی حمل بار، محموله را تحویل گرفته است و برای بارگیری آن اقدام کرده است. در این حالت گاهی از اصطلاح On Board هم استفاده می‏شود.

• بارنامه Clean B/L (تمیز)

بارنامه تمیز، بدون قید و شرط و بارنامه غیرمخدوش، بارنامه‏ای مناسب برای بارهای بدون عیب و ایراد است که تحویل گیرنده بار آن را تایید می‏کند.

• بارنامه Unclean B/L (غیرتمیز)

این بارنامه، عکس بارنامه قبلی است. اصولا برای بارهایی که بخشی از آن‏ها ایراد دارد یا بسته‏ بندی آن مشکل داشته است، بارنامه مخدوش و یا غیرتمیز صادر می‏کنند.

• بارنامه Negotiable B/L (قابل انتقال)

هر شخصی که نسخه‏ای از این بارنامه را داشته باشد، می‏تواند محموله را از کشتی حمل و نقل بار دریافت کند. این بارنامه به نوعی، سند مالکیت محموله محسوب می‏شود.

بیشتر بدانید: صادرات به ازبکستان

• بارنامه Nonnegotiable B/L (غیر قابل انتقال)

این بارنامه برعکس بارنامه قبلی، سند مالکیت به حساب نمی‏ آید. طبق این بارنامه، محموله تنها به شخصی تحویل داده می‏شود که نام آن در بارنامه مذکور، به عنوان تحویل‌گیرنده بار آورده شده باشد.

• بارنامه On Deck

این بارنامه مخصوص محموله‏ هایی است که تا مقصد باید روی عرشه کشتی قرار داشته باشند و احتمال آسیب رسیدن به آن‏ها وجود دارد.

• بارنامه Short from B/L (سفید)

این بارنامه که با نام بارنامه ملخص نیز شناخته می‏شود، در زمره بارنامه ‏های قابل معامله قرار گرفته است. این بارنامه نقطه مقابل بارنامه‏ های سنتی است. به دلیل این که بارنامه‏ های سنتی از پیچیدگی‌های زیادی برخوردار بودند، این بارنامه‏ ها با رعایت تمامی قوانین و قواعد، جایگزین آن‏ها شده ‏اند.

• بارنامه Mate’s Receipt (موقت)

این بارنامه نمی‏تواند جایگزین بارنامه اصلی باشد. علاوه بر این به عنوان سند مالکیت هم شناخته نمی‏شود و قابل انتقال نیست. این بارنامه توسط ناخدای دوم کشتی امضا می‏شود و زمانی صادر خواهد شد که محموله به کشتی تحویل داده شود.

• بارنامه Groupage B/L (گروهی)

این بارنامه بیشتر زمانی مورد استفاده قرار می‏گیرد که چندین بار مشابه با مقصد یکسان و متقاضیان متفاوت، در یک کشتی بارگیری شوند.

البته اصطلاحات رایج در بارنامه دریایی بسیار زیاد است که اکثر آن‏ها را به شما توضیح داده و امیدواریم توانسته باشیم تمام سوالات احتمالی‌تان در این زمینه را پاسخ داده باشیم تا اگر تصمیم گرفتید به روش دریایی حمل و نقل بار خود را انجام دهید، با مشکل روبرو نشوید.

سوالات رایج درخصوص بارنامه دریایی