هرگاه اختلاف بین قیمت ارز دولتی و آزاد افزایش می‌یابد موضوع بیش بود و گران نمایی هم مطرح می‌شود. شاید شما هم ندانید بیش بود چیست؟ یا دقیقا با شرایط و قوانین آن آشنا نباشید. در این مطلب شما را با بیش بود آشنا می‌کنیم. ادامه مطلب را با ما همراه باشید.
بیش بود، بیش اظهاری یا گران نمایی ارزش عبارت است از بیان ارزش کالا بیشتر از قیمتی که واقعاً پرداخت شده که این کار با ارائه اسناد و مدارک ساختگی و جعلی از طرف فروشنده یا خریدار به‌منظور دریافت تسهیلات بانکی، خروج ارز و پولشویی صورت می‌گیرد. همانطور که گفتیم زمانی اهمیت پیدا می‌کند که اختلاف ارز دولتی و آزاد افزایش یابد.
با ذکر یک مثال توضیح می‌دهیم
برای اینکه این مفهوم برایتان جا بیفتد آن را با یک مثال برای اظهار کالا شروع می‌کنیم: زمانی که شما کالایی را خریداری می‌کنید موظف هستید تا اظهارنامه گمرکی کالا را دریافت کنید و ذکر کنید که به چه قیمتی و از چه کشوری کالا را خریداری کرده‌اید.
به طور مثال ۱۰ قاب عکس یک دلاری از کشوری خریداری می‌کنید و فاکتور آن را در کشور ترکیه به گمرک برای ترخیص کالا تحویل می‌دهید. گمرک ترکیه فاکتور کالا را قبول کرده و به طور مثال به شما اعلام می‌کند که با ۵ درصد هزینه گمرکی می‌توانید کالای خود را ترخیص کنید. سپس با توجه به روند کاری گمرک مقصد یک تعرفه گمرکی برای شما در نظر گرفته می‌شود.
می‌دانید که در ایران تمامی گمرکات طبق قانون، دارای یک تعرفه گمرکی مشخص برای هر کالا هستند. در این مرحله پس از اظهار کالا ( در این مثال اظهار قاب عکس ) با رقم مشخص شده، گمرک بررسی می‌کند که آیا رقم اظهاری شما با رقم‌های تعیین شده خود در سامانه tsc همخوانی دارد یا نه؟ ( سامانه tsc سامانه‌ای است که در آن ارزش واردات هر نوع کالا مشخص شده است). سپس بعد از بررسی به این نتیجه می‌رسند که ارزش واردات هر قاب عکس ۲ دلار می‌باشد.
کم‌اظهاری از آن اصطلاحاتی است که همراه توضیح بیش بود چیست، باید با آن آشنا شوید.
به مثال بالا برگردیم. باتوجه به اینکه در سامانه ارزش قاب عکس ۲ دلار ثبت شده است اگر شما ارزش قاب عکس را ۱ دلار اظهار کرده باشید به این معناست که نسبت به این کالا کم اظهاری کرده‌اید حتی اگر واقعا ۱ دلار خرید کرده باشید. اصولا روند این کار در ایران به این صورت است که در این شرایط حتی اگر قاب عکس را ۱ دلار خریده باشید ولی در سامانهtsc ۲ دلار ثبت شده باشد مشمول جریمه خواهید شد.
به همین خاطر برای جلوگیری از جریمه شدن باید مدارک را طوری تنظیم کنید که قیمت فاکتور با قیمت داخل سامانه تطابق داشته باشد که یعنی شما در نهایت قیمت خرید قاب عکس را ۲ دلار ثبت خواهید کرد.
بیش بود بانکی یعنی افراد برای دریافت و استفاده بیشتر از ارز نیمایی، کالای خود را با قیمتی بالاتر از قیمت واقعی اظهار می‌کنند تا سود بیشتری با استفاده از ارز کسب کنند.
به طور مثال اعلام می‌شود که واردات روغن آفتابگردان شامل ارز نیمایی شده است.
اگر ارز نیمایی ۵ هزار تومان باشد، می‌توان داخل بازار ارز را به قیمت ۱۰ هزار تومان به فروش رساند یعنی فرد می‌تواند روی هر دلار از واردات هر روغن آفتابگردان ۵ هزار تومان سود دریافت کند که این رقم در تعداد بالای واردات کالا قیمت قابل توجهی خواهد شد.
حال اگر ۴ روغن آفتابگردان خریداری شود ۲۰ هزار تومان از آن را به فروشنده در ترکیه پرداخت می‌کند. در نهایت ۲۰ هزار تومان از طریق ارز نیمایی سود خواهد کرد زیرا در این مرحله دلار را به‌طور نقد از بانک دریافت می‌کند و می‌تواند در بازار به فروش برساند.
بیش بود ارزش کالاهای وارداتی یا گران نمایی در ارزش با درنظر گرفتن مالیات بر ارزش افزوده و اختلاف بین ارز آزاد و دولتی، فاصله بین سود تسهیلات پرداخت شده و سود پرداختی به بانک قابل محاسبه و برآورد است.
در قانون امور گمرکی و آئین نامه اجرایی آن ماده قانونی جهت جلوگیری از ترخیص و رسیدگی به بیش بود ارزش وجود ندارد. تنها دستورالعمل موجود جهت مقابله با این موضوع ارزش در اعتبارات اسنادی مجموعه مقررات ارزی بخش هفتم است. باید بگوییم بیش بود ارزش، مانع ترخیص کالا نمی‌شود و مشمول مرور زمان قانونی موضوع ماده 135 قانون امور گمرکی ( شش ماه ) نمی‌باشد.
هر گاه بعد از ترخیص کالا از گمرک معلوم گردد وجوهی که وصول آن برعهده گمرک است بیشتر یا کمتر از آنچه مقرر بوده دریافت گردیده یا اساساً دریافت نشده و یا اشتباهی دریافت گردیده است گمرک و صاحب کالا میتوانند ظرف شش ماه از تاریخ امضاء پروانه گمرکی یا پته گمرکی کالای مورد بحث، کسر دریافتی و یا اضافه پرداختی را از یکدیگر مطالبه و دریافت کنند. رد اضافه پرداختی ها از محل درآمد جاری به عمل [ به عمل ] می آید.
تبصره ۱ ـ کسر دریافتی کمتر از یک میلیون (۱.۰۰۰.۰۰۰) ریال در مورد هر اظهارنامه گمرکی قابل مطالبه نیست.
تبصره ۲ ـ چنانچه طبق قوانین خاص برای مطالبه وجوهی که وصول آن برعهده گمرک اسـت مهلت مرور زمان قانونی دیگری تعیـین شود مورد، مـشمول مهلت های [ مهلت های ] مربوطه میگردد.
تبصره ۳ ـ چنانچه پس از ترخیص کالا از گمرک ظرف شش ماه از تاریخ امضاء پروانه یا پته گمرکی، حکم معافیت به گمرک تسلیم شود با رعایت مقررات، مبلغ پرداختی مربوطه قابل استرداد است.
در صورت کشف اختلاف بیش بود ارزش، صاحب کالا یا نماینده قانونی وی می‌تواند پرونده را از طریق مراجع قانونی، دفتر بررسی و تعیین ارزش، کمیسیون‌های رسیدگی به اختلافات گمرکی و تجدید نظر و حتی دیوان عدالت اداری پیگیری نماید.
بیش بود، بیش اظهاری یا گران نمایی ارزش عبارت است از بیان ارزش کالا بیشتر از قیمتی که واقعاً پرداخت شده که این کار با ارائه اسناد و مدارک ساختگی و جعلی از طرف فروشنده یا خریدار به‌منظور دریافت تسهیلات بانکی، خروج ارز و پولشویی صورت می‌گیرد.
باتوجه به اینکه در سامانه ارزش قاب عکس ۲ دلار ثبت شده است اگر شما ارزش قاب عکس را ۱ دلار اظهار کرده باشید به این معناست که نسبت به این کالا کم اظهاری کرده‌اید حتی اگر واقعا ۱ دلار خرید کرده باشید. اصولا روند این کار در ایران به این صورت است که در این شرایط حتی اگر قاب عکس را ۱ دلار خریده باشید ولی در سامانهtsc ۲ دلار ثبت شده باشد مشمول جریمه خواهید شد.
در قانون امور گمرکی و آئین نامه اجرایی آن ماده قانونی جهت جلوگیری از ترخیص و رسیدگی به بیش بود ارزش وجود ندارد. تنها دستورالعمل موجود جهت مقابله با این موضوع ارزش در اعتبارات اسنادی مجموعه مقررات ارزی بخش هفتم است. باید بگوییم بیش بود ارزش، مانع ترخیص کالا نمی‌شود و مشمول مرور زمان قانونی موضوع ماده 135 قانون امور گمرکی ( شش ماه ) نمی‌باشد.
