ترخیص کالا از گمرک یکی از فرآیندهای مبادلات تجاری کشورهاست که شامل مراحل متعددی است. ترخیص کالا به جهت بررسی قانونی بودن کالای وارده انجام می شود. پس از اظهار کالا و طی روند قانونی آن، کالای مذکور از گمرک آزاد شده و سپس به سمت مقصد مورد نظر بارگیری خواهد شد. کارشناسان گمرک موظفند با بررسی دقیق، علاوه بر ارزش گذاری کالاها، مجوز صدور یا ثبت و ضبط آن را تعیین کنند.
آنچه خواهید خواند.
ترخیص کالا از گمرک هزینه های مختلفی از جمله کارمزد، حقوق ورودی، هزینه انبارداری و… را شامل می شود. فرد ترخیص کار یا خود شخص ذی نفع می بایست نسبت به پرداخت هزینه های ذکر شده اقدامات لازم را انجام دهد.
برخی از صادرکنندگان کالا به منظور سهولت در انجام فرآیندهای گمرکی، از فرد ترخیص کار استفاده می کنند. ترخیص کار می تواند با دریافت وکالت از شخص صاحب کالا و در محدوده اختیارات خود، تشریفات گمرکی مربوط به کالاهای دیگر افراد را انجام دهد.
به طور کلی ترخیص کار یا حق العمکار گمرکی شخص حقیقی یا حقوقی است که با دارا بودن دانش امور صادرات و گمرک، وظیفه ترخیص کالای سایر افراد را برعهده دارد. طبق قوانین اخذ پروانه کارگزاری گمرکی برای فرد ترخیص کار الزامی است. در ادامه این مطلب قصد داریم مراحل ترخیص کالا از گمرک را شرح داده و به بررسی گمرکات مرزی ایران و برخی از هزینه های فرعی آن بپردازیم.
همانطور که در ابتدای مطلب نیز ذکر شد، ترخیص کالا از گمرک نیازمند طی فرآیندهاییست که می بایست مطابق قانون و به درستی انجام شود. لازم به ذکر است که تمامی مراحل ترخیص کالا نیازمند دارا بودن کارت بازرگانی و دریافت و سایر مجوزهای لازم است.
در غیر این صورت؛ کالای وارده جهت تعیین وضعیت، به انبار منتقل خواهد شد. مراحل ترخیص کالا به ترتیب عبارتند از؛ تکمیل اطلاعات و دریافت اظهارنامه از طریق سامانه EPL، دریافت کوتاژ، کنترل کالا، دریافت مجوز، ارزیابی و تعیین تعرفه کالا توسط کارشناسان گمرک، پرداخت هزینه ها و دریافت سند ترخیص، دریافت کالا از انبار و بارگیری.
در این بخش به شرح تمامی مراحل ذکر شده خواهیم پرداخت :
اولین مرحله از ترخیص کالا، ورود اطلاعات و ثبت اظهارنامه به صورت آنلاین است. بر اساس قوانین اداره گمرک ایران؛ فرد اظهارکننده کالا موظف است به جهت ورود یا صدور کالا، اطلاعات مربوطه را در سامانه EPL ثبت کند. پرینت اظهارنامه باید در نهایت به اداره گمرک ارائه شود. اظهارنامه گمرکی می تواند توسط خود شخص صاحب کالا یا ترخیص کار تکمیل گردد. ورود اطلاعات اشتباه در سامانه، مشکلات متعددی را برای صاحب کالا ایجاد خواهد کرد. بنابراین لازم است فرم اظهارنامه به دقت و به همراه تمامی اسناد و مدارک لازم تکمیل گردد.
مدارک لازم جهت اظهار کالای وارداتی در گمرک شامل؛ پرینت فرم اظهارنامه، گواهی مبدا، کارت بازرگانی معتبر، فاکتور خرید، پروفورما، قبض انبار، بیمه نامه، بارنامه، گواهی بهداشت، پروانه صدور، ترخیصیه و… می باشند.
در این مرحله از ترخیص کالا، کارشناسان گمرک فرم اظهارنامه و مشخصات ورودی کالا را بررسی کرده در صورتی که موارد ذکر شده با کالا مطابقت داشته باشد، شماره کوتاژ را برای محصول ثبت می کنند. این شماره به منزله ثبت و تایید کالا در گمرک است.
در ادامه این مرحله مسیر ترخیص کالا توسط سیستم کامپیوتری تعیین می گردد. مواردی از جمله؛ نوع کالا، کشور سازنده، اطلاعات فرم اظهارنامه و … در تعیین مسیریابی کالا تاثیرگذارند. به طور کلی سه مسیر مجزا جهت ترخیص کالا از گمرک وجود دارد. مسیر سبز رنگ مختص کالاهایی است که اظهارنامه آن کاملا مورد تایید بوده و مستقیما به صندوق ارجاع داده خواهد شد. مسیر زرد نیز مقصد کالاهایی است که می بایست توسط کارشناسان بررسی و ارزش گذاری شوند. و مسیر قرمز نیز نیازمند ارزیابی و کنترل دقیق کالاست.
در این قسمت از فرآیند ترخیص کالا لازم است تا کالاهایی که در یکی از دو مسیر زرد یا قرمز قرار گرفته اند، توسط کارشناسان گمرک به دقت ارزیابی شوند. چنانچه کالای مورد نظر به لحاظ اطلاعات ورودی و کیفیت مورد تایید کارشناس قرار گرفت، سوابق گمری، ارزش کالا و… در مراحل بعدی بررسی می گردد.
لازم است تا فرد صاحب کالا، تمامی مجوزهای مربوطه از جمله: گواهی بهداشت، گواهی استاندارد، تجهیزات پزشکی و… را به اداره گمرک ارائه دهد.
در این مرحله کارشناس و رئیس سرویس، ضمن بررسی مجدد اسناد و مدارک و تطابق آن ها با فرم اظهارنامه، میزان تعرفه کالا را بر اساس ارزش آن نیز تعیین می کنند.
پس از تعیین تعرفه گمرک در مرحله قبل، فرد ترخیص کار یا خود صاحب کالا موظف است فیش پرداختی مبلغ را به اداره گمرک همان محل تحویل دهد. پس از تحویل و بررسی، پروانه سبز گمرکی برای وی صادر می شود که به منزله سند ترخیص کالا از گمرک است.
پس از تسویه با اداره گمرک و حمل و نقل و همچنین دریافت سند ترخیص، فرد می بایست فیش مبلغ انبارداری را به صاحب انبار تحویل دهد. این مبلغ بسته به مدت زمان نگهداری کالا، هزینه های تخلیه یا بارگیری و… متغیر است.
در حال حاضر گمرکات مختلفی به جهت واردات و صادرات کالا در ایران فعالیت می کنند. سه مورد از پرترددترین گمرکات مرزی شامل گمرک فرودگاه امام خمینی، گمرک شهید رجایی و گمرک تهران هستند.
گمرک شهید رجایی یکی از شناخته شده ترین گمرکات مرزی ایران است که هر ساله در آن بیش از صد میلیون تن محصول وارداتی یا صادراتی به نقاط مختلف ترانزیت می شود. همچنین؛ بیش از 50 درصد کالاهای تولید داخل از طریق این گمرک به سایر کشورهای جهان صادر می شود.
گمرک تهران واقع در شهریار از معدود خطوط تجاری کشور است که از سال 1355 تا کنون، وظیفه تخلیه، بارگیری و بازرسی کالاها را برعهده دارد. همچنین واردات یا صادرات خودرو نیز از طریق مبادی این گمرک انجام می شود.
گمرک فرودگاه امام خمینی به لحاظ دارا بودن تجهیزات و امکانات گمرکی در زمره یکی از بهترین خطوط ترانزیت کالاست. گمرک فرودگاه امام از معدود مکان هایی است که تسهیلات ویژه ای را برای ترانزیت لوازم و تجهیزات برقی و سایر قطعات در اختیار دارد.
طبق قانون، کالای وارد شده به انبار گمرک حداکثر سه ماه قابل نگهداری است و صاحب کالا باید طی این مدت مراحل ترخیص کالا را طی کند. اگر طی این مدت کالا ترخیص نشد، حداکثر دو ماه فرصت تمدید وجود دارد. ولی مدت زمان ورود کالا به گمرک تا ترخیص آن بستگی به سرعت روند مراحل قانونی ترخیص کالا دارد و حداقل یک تا دوماه طول میکشد.
سامانه EPL مخفف Electronic Packing List است که پنجره واحد تجاری فرامرزی نام گرفته است.
به کمک این سامانه افرادی که قصد آزادسازی کالا از گمرک دارند را به گمرک وصل میکند. به کمک این سامانه میتوان برای واردات کالا، صادرات کالا و ترانزیت دور اظهاری کرد.
برای اینکه بتوانید از این سامانه استفاده کنید باید به واحد آی تی گمرک مراجعه کنید و درخواست رمز و پسورد برای ورود به سامانه کنید.
برای ورود به این سامانه میتوانید از آدرس اینترنتی epl.irica.gov.ir استفاده کنید. در این سامانه افراد میتوانند عملیاتی همچون دور اظهاری واردات، دور اظهاری ترانزیت، اعطای وکالت به حق العمل کار گمرک، دسترسی به گزارشات مربوط به اظهارنامه های قبلی را انجام دهید.
هر کشور برای اخذ مالیات کالا در گمرک نرخ مخصوصی دارد و علاوه بر این، هزینه مالیات برای کالای مختلف نیز متغیر است. همچنین نرخ عوارض نیز بستگی به کشوری دارد که کالا به آن صادر یا از آن وارد میشود. گاهی بین کشورها توافق برای صادرات و واردات صورت میگیرد که بر این اساس، نرخ عوارض ورود و خروج کالا نیز کاهش مییابد. همچنین، مسیرهای گمرکی (زمینی، هوایی، دریایی) نیز در هزینه عوارض تاثیر دارند.
کارگزار گمرکی مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا را کامل میکند، فرم اظهارنامه را به درستی پر میکند و به واردکننده کالا برای انجام مراحل ترخیص و بارگیری مشاوره میدهد. درست است که استخدام کارگزار گمرک شما را متحمل هزینه بیشتری میکند؛ اما یک راه ساده و سریع برای خارج کردن کالا از گمرک است.
بدون شک پروسه ی ترخیص کالا از گمرک امری تخصصی است که بهتر است شرکت ها و وارد کنندگان انرژی خود را صرف کار تخصصی کرده و ترخیص کالا را به شرکت های فعال در این حوزه واگذار کنند. ما اینجا هستیم تا به شما مشاوره بدهیم و برایتان برنامه مشخص ترخیص را پایه ریزی کنیم. بسیاری از افراد معتقد هستند که بایستی بارشان را در زمان کوتاه و با هزینه کم ترخیص کنند!
اما فراموش نکنید که بدون برنامه ریزی برای آینده کسب و کار خود و با توجه به قوانین هوشمندانه گمرک و سازمان امور دارائی کشور دیری نمیپاید که شما به مشکلات عدیده ای برای واردات، ترخیص و حتی فروش خود برخورد میکنید.ما با ارائه برنامه ای قانونمند و با رعایت اصول مشتری مداری همواره تلاش میکنیم تا با بهترین قیمت به کمک شما بیائیم.
ترخیص کالا از گمرک یکی از فرآیندهای مبادلات تجاری کشورهاست که شامل مراحل متعددی است. ترخیص کالا به جهت بررسی قانونی بودن کالای وارده انجام می شود. پس از اظهار کالا و طی روند قانونی آن، کالای مذکور از گمرک آزاد شده و سپس به سمت مقصد مورد نظر بارگیری خواهد شد. کارشناسان گمرک موظفند با بررسی دقیق، علاوه بر ارزش گذاری کالاها، مجوز صدور یا ثبت و ضبط آن را تعیین کنند.لازم به ذکر است که تمامی مراحل ترخیص کالا نیازمند دارا بودن کارت بازرگانی و دریافت و سایر مجوزهای لازم است.
ترخیص کالا از گمرک هزینه های مختلفی از جمله کارمزد، حقوق ورودی، هزینه انبارداری و… را شامل می شود. فرد ترخیص کار یا خود شخص ذی نفع می بایست نسبت به پرداخت هزینه های ذکر شده اقدامات لازم را انجام دهد.
برخی از صادرکنندگان کالا به منظور سهولت در انجام فرآیندهای گمرکی، از فرد ترخیص کار استفاده می کنند. ترخیص کار می تواند با دریافت وکالت از شخص صاحب کالا و در محدوده اختیارات خود، تشریفات گمرکی مربوط به کالاهای دیگر افراد را انجام دهد.
طبق قانون، کالای وارد شده به انبار گمرک حداکثر سه ماه قابل نگهداری است و صاحب کالا باید طی این مدت مراحل ترخیص کالا را طی کند. اگر طی این مدت کالا ترخیص نشد، حداکثر دو ماه فرصت تمدید وجود دارد. ولی مدت زمان ورود کالا به گمرک تا ترخیص آن بستگی به سرعت روند مراحل قانونی ترخیص کالا دارد و حداقل یک تا دوماه طول میکشد.