هنگامی که تصمیم می‌گیریم به کشور یا شهری که زبانی متفاوت با زبان ما دارد سفر کنیم، اولین اقدام مهم این است که زبان کشور یا شهر موردنظر را یاد بگیریم. یادگیری زبان مقصد، جزو ضروری‌ترین اقداماتی است که باید پیش از سفر به کشورهای خارجی به فکر آن باشیم. همین موضوع درباره ورود به عرصه بازرگانی و تجارت صدق می‌کند و شما باید با اصطلاحات حمل و نقل بین‌المللی زمینی آشنا باشید.
هر بازرگان یا تاجر تازه‌کاری، برای پا گذاشتن به عرصه حمل و نقل، واردات کالا و صادرات کالا باید زبان حوزه تجارت را بلد باشد. در غیر این صورت، نمی‌تواند کارش را آغاز کند. به همین دلیل، قصد داریم در این مقاله تعدادی از رایج‌ترین و پر کاربردترین اصطلاحات حمل و نقل بین‌المللی زمینی به همراه تعاریف و معانی‌شان را در اختیارتان قرار دهیم.
اگر تاجری مبتدی هستید و قصد دارید به حوزه حمل و نقل وارد شوید، اولین و مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید این است که تمام این اصطلاحات و تعاریف را در ذهن داشته باشید. بنابراین اگر می‌خواهید اولین مرحله ورود به این حوزه را آغاز کنید، تا انتهای مقاله “اصطلاحات حمل و نقل بین‌المللی زمینی” با ما همراه باشید.
در این قسمت، به تعدادی از کاربردی‌ترین اصطلاحات و تعاریف فارسی مورد استفاده در حوزه حمل و نقل زمینی اشاره خواهیم کرد.
حمل و نقل بین‌المللی کالا یعنی انتقال کالا از نقطه‌ای درون یک کشور، به نقطه‌ای درون یک کشور دیگر با رعایت قوانین مربوط به آن.
شرکت حمل و نقل بین‌المللی که در آیین‌نامه حمل و نقل بین‌المللی کالا به اختصار شرکت نامیده می‌شود، یک شخصیت حقوقی است که برای تصدی تشریفات جابه‌جایی کالای بین‌المللی شامل فعالیت‌های فورواردری، کریری یا هر دو اختصاص یافته است.
فعالیت فورواردری یعنی هماهنگی ترتیب جابه‌جایی کالا به یکی از شیوه‌های زمینی، هوایی، دریایی یا ترکیبی از آن‌ها و انجام خدمات مربوط و قبول مسئولیت بارنامه‌ی صادره و قراردادهای منعقده.
این فعالیت یعنی تصدی بلافصل حمل کالا از کشوری به کشور دیگر.
بارنامه سندی است که قابلیت انتقال دارد و مبین مالکیت کالا است که نماینده وی، آن را پس از وصول کالا صادر می‌کند. این سند حاکی از حمل کالای معینی از یک نقطه (مبدا کالا) به نقطه دیگر (مقصد کالا) با وسیله حمل معین در مقابل کرایه مورد توافق است.
پروفرما، سیاهه خریدی است که فروشنده آن را به عنوان پیشنهاد فروش یا تعیین ارزش فروش از مبدا صادر می‌کند. این سیاهه باید توسط مرکز تهیه و توزیع مربوطه تایید شود. به پروفرما، پیش فاکتور نیز گفته می‌شود.
راهنامه سندی است که حمل کننده بار با صدور آن متعهد می‌شود در مقابل اخذ کرایه معین، محموله مورد معامله را از یک نقطه به نقطه دیگر حمل نماید.
ترخیصیه سندی است که به موجب آن، صاحب کالا زیر نظر قوانین و مقررات معین برای ترخیص محموله به گمرک معرفی می‌شود.
کالای خطرناک به کالایی گفته می‌شود که طبق دسته‌بندی IMDG (دفترچه طبقه‌بندی کالاهای خطرناک) و ADR خطرناک به شمار می‌آیند.
این فرد، شخص حقیقی واجد شرایط رانندگی در حمل و نقل بین‌المللی زمینی است که برای فعالیت در حمل و نقل بین‌المللی کالا وابسته به شرکتی خاص، با یکی از شرکت‌های قرارداد می‌بندد.
اعتبارنامه فرم قراردادی است که بانک باز کننده اعتبار بنا به درخواست خریدار، به وسیله آن به بانک دیگری که بانک کارگزار نام دارد اجازه می‌دهد حداکثر تا پایان مدت تعیین شده، اسناد حمل محموله‌های مورد معامله را به بانک بدهد و آن بانک تا حداکثر تا حداکثر مقدار اعتبار را پرداخت کند. سپس بانک کارگزار اسناد مذکور را برای واگذاری به خریدار برای بانک دستور دهنده می‌فرستد.
فرم برات ارزی توسط ذینفع یا فروشنده نوشته می‌شود و از طریق بانک ابلاغ کننده ارسال خواهد شد. سپس صادر کننده یا فروشنده می‌تواند بلافاصله پس از پشت نویسی، مبلغ درجه شده در این فرم را دریافت کند. برات ارزی قابل معامله است.
این نوع کنوانسیون برای تامین منافع دست اندرکاران حمل و نقل جاده‌ای و برابر سازی شرایط حاکم بر قرارداد حمل و نقل بین‌المللی زمینی به اجرا درآمده است.
کنوانسیون TIR برای ایجاد تسهیلات در رابطه با تشریفات گمرکی کامیون‌های حامل محموله که در جاده‌های بین‌المللی تردد می‌کنند و از گمرک‌های کشورهای دیگر رد می‌شوند، ایجاد شده است.
این کنوانسیون در رابطه با حمل و نقل بین‌المللی از طریق راه‌آهن است.
به دفترچه حمل و نقل بین‌المللی زمینی کالا، از یک کشور به کشور دیگر، کارنه تیر گفته می‌شود.
کارنه دو پاساژ گذرنامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای است که برای ورود موقف به کشورهای مقصد، برای کالا و همچنین مسافر، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در قسمت قبلی، کاربردی‌ترین اصطلاحات و تعاریف فارسی مربوط به حمل و نقل زمینی را مرور کردیم. در این قسمت قصد داریم اصطلاحات انگلیسی رایج مربوط به این حوزه را ذکر کنیم.
فعالیت فورواردری یعنی هماهنگی ترتیب جابه‌جایی کالا به یکی از شیوه‌های زمینی، هوایی، دریایی یا ترکیبی از آن‌ها و انجام خدمات مربوط و قبول مسئولیت بارنامه‌ی صادره و قراردادهای منعقده.
فرم برات ارزی توسط ذینفع یا فروشنده نوشته می‌شود و از طریق بانک ابلاغ کننده ارسال خواهد شد. سپس صادر کننده یا فروشنده می‌تواند بلافاصله پس از پشت نویسی، مبلغ درجه شده در این فرم را دریافت کند. برات ارزی قابل معامله است.
پروفرما، سیاهه خریدی است که فروشنده آن را به عنوان پیشنهاد فروش یا تعیین ارزش فروش از مبدا صادر می‌کند. این سیاهه باید توسط مرکز تهیه و توزیع مربوطه تایید شود. به پروفرما، پیش فاکتور نیز گفته می‌شود.
