آنچه در این مقاله خواهید خواند:
بیشتر مشاغل و سازمان‌ها بزرگ برای فعالیت‌هایشان به مکانی نیاز دارند که کالاها و اقلام مورد نیاز را در آن ذخیره کنند. انبار مکانی است که در تامین نیازها و تقاضاهای آینده مشاغل تاثیر بسزایی دارد. انبارداری و توزیع کالا در تجارت الکترونیک، خرده فروشی، عمده فروشی، بازرگانی و واحدهای تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است، به همین خاطر باید مدیریت این مکان منطقی و اصولی باشد. در این مطلب قصد داریم با توجه به اهمیت انبار و انبارداری، خوانندگان را با با فرآیند و اصول انبارداری آشنا کنیم.
با توجه به نوع فعالیت سازمان‌ها، مکانی به عنوان انبار برای ذخیره وسایل و محصولات در نظر گرفته می‌شود، که با توجه به تنوع کالاها از نظر جنس، شرایط متفاوتی برای نگهداری نیاز دارند. انبارها با توجه به ویژگی‌های ساختمان، تجهیزات، موقعیت مکانی و شرایط نگهداری دسته‌بندی می‌شوند، که اصول انبارداری در هر کدام از آن‌ها متفاوت خواهد بود.
به طور خلاصه انبارداری، شامل سه مرحله کلی بوده که شامل دریافت کالا، نگهداری و چیدمان و تحویل محصول است. عدم مدیریت درست و اصولی در هر کدام از این مراحل در فرآیند انبارداری می‌توانند راندمان کاری سازمان‌ها را کاهش داده و باعث خطاهای انسانی و ضرر مالی شوند.
مدیریت اصولی انبار می‌تواند در ارسال به موقع سفارش به مشتری، نگهداری از تجهیزات، چیدمان سودبخش، کاهش خطای انسانی، عدم ایجاد آسیب به محصولات، بالا رفتن گردش مالی و … را در پی داشته باشد. عوامل مختلفی در فرآیند اصولی انبار نقش دارند، که عبارتند از:
محصولات و کالاها به به دلیل دسترسی سریع به موقع به مواد اولیه و مورد نیاز در انبار ذخیره می‌شود. هرچقدر چیدمان انبار اصولی تر باشد، دسترسی به آن راحت‌تر خواهد بود. دسترسی راحت در بالا بردن راندمان کاری، پیشگیری از حوادث و کاهش اتلاف وقت را به همراه خواهد داشت. همچنین اطلاع داشتن از موجودی انبار باعث برنامه‌ریزی دقیق تولید براساس موجودی‌ها نیز می‌شود. یکی از نکات مهم در اصول چیدمان انبار، دسته‌بندی اجناس و کالاها موجود براساس کارآیی‌شان است که شامل موارد زیر خواهد بود:
در انبار قبل از انجام هر فرآیند باید کالاها شناسایی شوند و براساس تعاریف فوق چیدمان انجام گیرد. همچنین میزان تقاضا، شکل، خاصیت، جنس، وزن و اندازه کالا در چیدمان بسیار تاثیرگذار خواهد بود. روش چیدمان اقلام و اجناسی که وارد انبار می‌شود، براساس شکل هندسی و نوع بسته‌بندی آن نیز تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
یکی دیگر از اصول انبارداری و توزیع کالا، پر کردن فرم‌های مخصوص انبار است که به منظور ارتباط و تعامل بین بخش‌های مختلف هر سازمان انجام می‌گیرد. برخی از فرم‌های انبار عبارتند از:
براساس نوع تقاضا در هر سازمان، دستورالعمل و نحوه نوشتن فرم هر فرآیند متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال برای خرید یک کالا باید مراحل زیر انجام گیرد:
سیستم کدینگ یا کدگذاری کالا، به اطلاعاتی که براساس آن به یک کالا کد می‌دهند،گفته می‌شود. سیستم کدینگ فرآیندی است که از طریق آن می‌توان اطلاعات مورد نیاز را از هر کالایی را از جایی به جای دیگر منتقل کرد. هر کالا براساس اطلاعات و دسته‌بندی‌های خاص هر سازمان، از چند کد مختلف تشکیل می‌شود که هر کدام از آن کد‌ها معرف یک ویژگی است که براساس فعالیت مشاغل متفاوت خواهد بود. استفاده از کدینگ در جمع‌آوری صحیح اطلاعات، شناسایی و نگهداری دقیق، پیگیری ساده‌تر و افزایش راندمان کاری بسیار تاثیرگذار است.
انبارداری مدرن که امروزه بسیار پیشرفت کرده و جایگاه خود را در تجارت الکترونیک به خوبی نشان داده است, نوع دیگر اصول انبارداری بوده که وابسته به تجهیزات جدید و اینترنت است. در انبارداری قدیم بیشتر فرآیند کاری به نیروی انسانی وابسته بود، اما در انبارداری مدرن نرم‌افزارهای مدیریت انبار مانند نرم افزار انبار تعدادی پویا در کنار نیروی کار، باعث بالا رفتن راندمان کاری و کاهش اشتباهات می‌شود. انبارداری مدرن و مجهز به نرم‌افزارهای سیستم مدیریت انبار، قابلیت‌های زیادی را در اختیار مشاغل قرار می‌دهند که عبارتند از:
انبارداری، شامل سه مرحله کلی بوده که شامل دریافت کالا، نگهداری و چیدمان و تحویل محصول است. عدم مدیریت درست و اصولی در هر کدام از این مراحل در فرآیند انبارداری می‌توانند راندمان کاری سازمان‌ها را کاهش داده و باعث خطاهای انسانی و ضرر مالی شوند.
اصول چیدمان انبار
روش ایمن‌سازی انبار
اصول حمل و نقل
دقت در ثبت اسناد و فرم‌های انبار
انبارداری مدرن که امروزه بسیار پیشرفت کرده و جایگاه خود را در تجارت الکترونیک به خوبی نشان داده است, نوع دیگر انبارداری بوده که وابسته به تجهیزات جدید و اینترنت است.
