استاندارد ملی ایران نشانی معتبر و قانونی است که به شرکت هایی که تولیدات آن ها براساس اصول و آیین نامه های این سازمان باشد، تعلق می گیرد. در تمامی کشورهای دنیا، اغلب کالاها و خدمات بر اساس اصول و چهارچوب خاصی به بازار عرضه می شوند.
در ایران نیز، سازمان ملی استاندارد با هدف حفظ کیفیت محصول، قوانین و استاندارهایی را برای تولید کنندگان وضع کرده است تا محصولات با کیفیت مناسب وارد بازار شود. دریافت نشان ملی استاندارد در برخی موارد بسته به نوع محصول تولیدی ضروری است، حال آنکه برای برخی از محصولات دریافت آن الزامی نیست.
به طور کلی؛ نشان استاندارد ملی ایران به دو نوع نشان استاندارد اجباری و تشویقی تقسیم می شود که گذر از مراحل دریافت آن نیازمند آشنایی با شرایط و ضوابط سازمان ملی استاندارد است. مشاوران دریافت استاندارد با بررسی کیفیت و برند محصول و شرایط لازم برای کسب پروانه، تولیدکنندگان را در این مسیر راهنمایی می کنند.
همانطور که در ابتدا نیز اشاره شد؛ استاندارد ملی ایران شامل دو نوع استاندارد اجباری و تشویقی است. تمامی محصولاتی که به بازار عرضه می شوند می بایست از قوانین و ضوابط کیفیت سازمان استاندارد پیروی کنند.
شامل محصولاتی است که؛ واحد تولیدی بایستی در ابتدا نسبت به دریافت نشان استاندارد اقدام کرده و سپس محصول خود را به تولید انبوه برساند. نشان استاندارد ملی می بایست به صورت واضح و در دید مصرف کننده بر روی محصول درج شود.
اخذ نشان استاندارد برای این دسته از محصولات اجباری است. برخی از این محصولات شامل؛ مواد غذایی، شیرآلات بهداشتی و ساختمانی، لوله واتصالات، بتن و… هستند.
مشمول آن دسته از محصولاتی است که؛ دریافت استاندارد برای آن ها الزامی نیست اما به دلیل رعایت اصول و ضوابط تولید داخل، استاندارد تشویقی به آن ها اعطا می شود.
دریافت پروانه استاندارد ملی ایران نیازمند طی مراحلی است که در ادامه به ترتیب به آن ها اشاره خواهیم کرد:
یکی از مهم ترین و اصلی ترین مراحل دریافت نشان استاندارد که نیاز است در ابتدای کار دریافت گردد، مجوز قانونی کسب و کار است. این مجوز نشان می دهد که فعالیت شما بر اساس قوانین کشور انجام می پذیرد.
وجود امکانات کافی و شرایط مناسب برای تولید محصول با کیفیت بالا ضروری است. این امکانات توسط کارشناس مربوطه بازرسی شده و سپس مجوز کسب و کار صادر می گردد.
به منظور دریافت نشان استاندارد در ابتدا لازم است تا فرم های مربوطه توسط سازمان یا مجموعه متقاضی تکمیل و ثبت گردد. در این فرم، اطلاعاتی از قبیل؛ اطلاعات عمومی و مشخصات محصول قرار دارد که می بایست توسط فرد صاحب مجموعه تکمیل شود.
مسئول کنترل کیفی می بایست تحت نظر سازمان استاندارد تعیین گردد. به همین منظور لازم است تا فرد یا سازمان متقاضی فرد مورد نظر خود را به همراه مدارک و مشخصات به اداره استاندارد اعلام کند. سازمان استاندارد پس از بررسی و احراز شرایط فرد صلاحیت یا عدم صلاحیت فرد مورد نظر را به سازمان متقاضی اعلام می کند.
یکی دیگر از مراحل دریافت نشان استاندارد، ارائه مجوزهای قانونی است. لازم است تا تمامی اطلاعات مبنی بر دارا بودن مجوز قانونی، به سازمان استاندارد ملی ایران ارائه گردد. دارا بودن کد بازرگانی، ارائه مجوز فعالیت واحد، آگهی روزنامه مبنی بر ثبت شرکت به صورت رسمی برخی از مجوز های لازم در این مرحله می باشند.
در این بخش، سازمان یا فرد متقاضی می بایست اسناد و مدارک مبنی بر استاندارد سازی محصولات خود را ارائه کرده و تدوین کند . همچنین واحد مربوطه می تواند با کمک از استاندارد ایزو 9001 و دریافت آن، تصویر گواهینامه ایزو را به سازمان استاندارد ملی ایران ارائه دهد.
هر سازمان یا واحد تولیدی متقاضی دریافت نشان استاندارد، لازم است تا با آزمون و خطای محصول در آزمایشگاه های تخصصی، محصولات خود را با بهترین کیفیت به بازار عرضه کنند. به همین منظور بایستی مدارکی مبنی بر قرار داد با آزمایشگاه کنترل کیفیت یا دارا بودن امکانات آزمایشگاهی در خود سازمان، به اداره استاندارد اعلام کند.
در این بخش مستندات مربوط به سازمان استاندارد می بایست به طور دقیق اجرا شوند. این مستندات شامل 4 گروه هستند که عبارتند از؛ نظرسنجی از مشتریان محصول، نتایج آزمایش کنترل کیفی محصول، رسیدگی به شکایات مشتریان ناراضی، کنترل کیفیت و بررسی میزان خطای تجهیزات اندازه گیری.
سیستم آزمایشگاهی و کنترل محصولات توسط فرد کارشناس بررسی شده و به منظور حصول اطمینان از کیفیت محصول، نمونه ای از آن به آزمایشگاه سازمان استاندارد ارسال خواهد شد.
در مرحله آخر در صورتی که نمونه های آزمایشگاهی و کنترل کیفی محصولات توسط سازمان استاندارد مورد تایید بود، به واحد متقاضی نشان استاندارد ملی ایران تعلق می گیرد.
مشاوران دریافت استاندارد در صددند تا با بررسی محصول و راهنمایی در زمینه کسب مجوز و طی مراحل قانونی آن، اخذ پروانه استاندارد را برای کسب و کارهای متعدد و فعالان تجاری موفق ممکن سازند.
