کتاب مقررات صادرات و واردات 1402

کتاب مقررات صادرات و واردات 1402 (تعرفه‌ گمرکی سال 1402) یکی از نیازهای ضروری فعالین اقتصادی کشور می‌باشد. این کتاب به منظور آگاهی از قانون مقررات صادرات و واردات و تعرفه های گمرکی، آیین‌های اجرایی و سود بازرگانی، هر سال پس از تایید هیئت وزیران تدوین، چاپ و منتشر می‌شود.

امسال نیز همانند سال‌های گذشته تعرفه های گمرکی در قالب کتاب مقررات صادرات و واردات 1402 در 1050 صفحه و قطع رحلی با جلد شمیز توسط شرکت چاپ و نشر بازرگانی منتشر شد.

بخش های کتاب مقررات صادرات و واردات 1402

کتاب مقررات صادرات و واردات 1402 شامل جدیدترین قوانین و مقررات مرتبط با صادرات و واردات کالا در کشور ایران می‌باشد و در بیست و یک قسمت (نود و هشت فصل) تعرفه گمرکی انواع کالاهای وارداتی به کشور را به شرح زیر مشخص کرده است:

• قانون مقررات صادرات و واردات ایران مصوب 1372/7/4
• آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات
• قانون ساماندهی مبادلات مرزی مصوب 1384/7/6 مجلس شورای اسلامی
• آیین‌نامه اجرایی قانون ساماندهی مبادلات مرزی
• فهرست بازارچه های مرزی
• فهرست کالاهای وارداتی توسط مرزنشینان
• فهرست برخی از قوانین و مقررات مرتبط با واردات و صادرات و مصوبات مربوطه
• قواعد عمومی برای تفسیر سیستم هماهنگ‌شده
• فهرست کشورهای دارای تعرفه ترجیحی با جمهوری اسلامی ایران
• توضیح حقوق ورودی

قسمت اول: حیوانات زنده؛ محصولات حیوانی

• فصل اول: حیوانات زنده
• فصل دوم: گوشت و احشای خوراکی
• فصل سوم: ماهی‌ها و قشرداران، صدفداران و سایر آبزیان فاقد ستون فقرات
• فصل چهارم: شیر و محصولات لبنی؛ تخم پرندگان؛ عسل طبیعی؛ محصولات خوراکی که منشا حیوانی دارند و در جای دیگر گفته نشده و مشمول شماره دیگر تعرفه نشده باشد.
• فصل پنجم: سایر محصولات حیوانی، که در جای دیگر گفته نشده و مشمول شماره دیگر تعرفه نشده باشد.

قسمت دوم: محصولات نباتی

• فصل ششم: نباتات زنده و محصولات گلکاری
• فصل هفتم:  سبزیجات، نباتات، ریشه و غده‌های زیرخاکی خوراکی
• فصل هشتم: میوه‌های خوراکی؛ پوست مرکبات یا پوست خربزه و همانند
• فصل نهم:‌ قهوه، چای، ماته و ادویه
• فصل دهم: غلات
• فصل یازدهم: محصولات صنعت آرد‌سازی؛ مالت؛ نشاسته و فکول؛ اینولین؛ گلوتن گندم
• فصل دوازدهم: دانه و میوه‌های روغن‌دار؛ دانه و بذر و میوه‌های گوناگون؛ نباتات صنعتی یا دارویی؛ کاه و نواله
• فصل سیزدهم: انگم‌ها؛ صمغ‌ها،‌رزین‌ها و سایر شیره‌ها و عصاره نباتی
• فصل چهاردهم: مواد قابل بافت؛ سایرمحصولات نباتی که در جای‌ دیگر گفته شده و مشمول شماره دیگر تعرفه نباشد

قسمت سوم: چربی‌ها و روغن‌های حیوانی یا نباتی؛ فرآورده‌های حاصل از تفکیک آن‌ها؛ چربی‌های خوراکی آماده؛ موم‌های حیوانی یا نباتی

• فصل پانزدهم: چربی‌ها و روغن‌های حیوانی یا نباتی؛ فرآورده‌های حاصل از تفکیک آنها؛ چربی‌های خوراکی آماده؛ موم‌‌های حیوانی یا نباتی

قسمت چهارم: محصولات صنایع غذایی؛ نوشابه‌ها، آبگون‌های الکلی و سرکه‌ها؛ توتون و تنباکو و بدل ساخته آنها

• فصل شانزدهم: فرآورده‌های‌گوشت، ماهی یا قشرداران، صدف‌داران یا ‌سایر‌ آبزیان فاقد ‌ستون فقرات
• فصل هفدهم: قند و شکر و شیرینی
• فصل هجدهم: کاکائو و فرآورده‌های آن
• فصل نوزدهم: فرآورده‌های غلات، آرد، نشاسته، فکول یا شیر؛ نان‌های شیرینی
• فصل بیستم: فرآورده‌ها از سبزیجات، میوه‌ها یا از سایر اجزای نباتات
• فصل بیست و یکم: فرآورده‌های خوراکی گوناگون
• فصل بیست و دوم: نوشابه‌ها، آبگون‌های الکلی و سرکه
• فصل بیست و سوم: ‌آخال و تفاله صنایع خوراک‌سازی؛ خوراکی‌های آماده برای حیوانات
• فصل بیست و چهارم: توتون و تنباکو و بدل توتون و تنباکوی ساخته شده

قسمت پنجم: محصولات معدنی

• فصل بیست و پنجم: نمک؛ گوگرد؛ خاک و سنگ؛ گچ، آهک و سیمان
• فصل بیست و ششم: سنگ فلز، جوش و خاکستر
• فصل بیست و هفتم: سوخت‌های معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ موادقیری؛ موم‌های معدنی

قسمت ششم: محصولات صنایع شیمیایی یا صنایع وابسته به آن

• فصل بیست و هشتم: محصولات شیمیایی غیرآلی؛ ترکیبات آلی یا غیرآلی فلزات گرانبها،عناصر رادیو اکتیو، فلزات خاکهای کمیاب و ایزوتوپها
• فصل بیست و نهم: محصولات شیمیایی آلی
• فصل سی‌ام: محصولات دارویی
• فصل سی و یکم: کودها
• فصل سی و دوم: عصاره‌هــای دباغـی یا رنگرزی؛ تانن‌ها و مشتقات آنها؛ موادرنگی (Dyes)، پیگمان‌ها و سایر مـواد رنگ‌کننده (Colouring)؛ رنگها و ورنی‌ها؛ بتانه‌ها؛ مرکب‌ها
• فصل سی و سوم: روغن‌هـای اسانسی و شبه رزین‌ها (رزینـوئیـدها)؛ محصـولات عطرسازی یا پاکیزگـی آمــاده و فرآورده‌های آرایشی
• فصل سی و چهارم: صابون، موادآلی تانسیواکتیف، فرآورده‌ها برای شست­و­شو، فرآورده‌های روان‌کننده، موم‌های مصنوعی، موم‌هـای آمـاده، فرآورده‌های صیقل‌دادن و جلا دادن، شمع و اشیای همانند، خمیرهای قالب‌گیـری «موم‌های دندانسازی» و ترکیبات دندانسازی براساس گچ
• فصل سی و پنجم: مواد آلبومینوئید؛ محصولات براساس نشاسته یا فکول تغییر یافته؛ چسب‌ها؛ آنزیم­ها
• فصل سی و ششم: باروت و مواد منفجره؛ اشیای فن‌ آتش‌بازی؛ کبریت؛ آلیاژهای آتش‌زا؛ مواد قابل اشتعال
• فصل سی و هفتم: محصولات عکاسی و سینماتوگرافی
• فصل سی و هشتم: محصولات گوناگون صنایع شیمیایی

قسمت هفتم: مواد پلاستیکی و اشیای ساخته‌شده از این مواد؛ کائوچو و اشیای ساخته‌شده از کائوچو

• فصل سی و نهم: مواد پلاستیکی و اشیاء ساخته شده از این مواد
• فصل چهل‌ام: کائوچو و اشیای ساخته‌شده از کائوچو

قسمت هشتم: پوست خام، چرم، پوست­های نرم و اشیای ساخته‌شده از این مواد؛ اشیای زین و برگ‌سازی؛ لوازم سفر، کیف‌های دستی و محفظه‌های همانند؛ اشیای ساخته شده از روده (به­‌استثنای اشیای ساخته شده از احشای کرم ابریشم)

• فصل چهل و یکم: پوست خام (غیر از پوست­های نرم) و چرم
• فصل چهل و دوم: اشیای ساخته شده از چرم؛ مصنوعات زین و برگ‌سازی؛ لوازم سفر، کیف‌های دستی و محفظه‌های همانند؛ اشیای ساخته شده از روده (به­غیر از اشیای ساخته شده از احشای کرم ابریشم)
• فصل چهل و سوم: پوست‌های نرم طبیعی و پوست‌های نرم بدلی؛ اشیاء ساخته شده از آن‌ها

قسمت نهم: چوب و اشیای چوبی؛ زغال چوب؛ چوب‌پنبه و اشیای چوب‌پنبه‌ای؛ مصنوعات حصیربافی یا سبدبافی

• فصل چهل و چهارم: چوب و اشیای چوبی؛ زغال چوب
• فصل چهل و پنجم: چوب‌پنبه و اشیای ساخته‌شده از چوب‌پنبه
• فصل چهل و ششم: مصنوعات حصیربافی یا سبدبافی

قسمت دهم: خمیر چوب یا سایر مواد الیافی سلولزی؛ کاغذ یا مقوا برای بازیافت (آخال و ضایعات)؛ کاغذ و مقوا و اشیای ساخته شده از آنها

• فصل چهل و هفتم: خمیر چوب یا سایر مواد الیافی سلولزی؛ کاغذ یا مقوا برای بازیافت (آخال و ضایعات)
• فصل چهل و هشتم: کاغذ و مقوا؛ اشیای ساخته‌شده از خمیر کاغذ، از کاغذ یا از مقوا
• فصل چهل و نهم: کتاب، روزنامه، تصویر و سایر محصولات صنعت چاپ، دست‌نوشته‌ها، تایپ شده‌ها و نقشه‌ها

قسمت یازدهم: مواد نسجی و مصنوعات از این مواد

• فصل پنجاه‌ام: ابریشم
• فصل پنجاه و یکم: پشم، موی نرم (کرک) یا زبر حیوان، نخ و پارچه‌های تار و پود‌باف از موی یال و دم
• فصل پنجاه و دوم: پنبه
• فصل پنجاه و سوم: سایر الیاف نسجی نباتی؛ نخ کاغذی و پارچه‌های تار و پودباف از نخ کاغذی
• فصل پنجاه و چهارم: ر شته‌های سنتتیک یا مصنوعی (Man-Made)
• فصل پنجاه و پنجم: الیاف سنتتیک یا مصنوعی غیر یکسره
• فصل پنجاه و ششم: اوات، نمد و پارچه‌های نبافته؛ نخ‌های ویژه؛ ریسمان، طناب و کابل و اشیای ساخته شده از آنها
• فصل پنجاه و هفتم: فرش و سایر کفپوش‌ها از مواد نسجی
• فصل پنجاه و هشتم: پارچه‌های تار و پودباف مخصوص؛ پارچه‌های نسجی منگوله بافت (Tufted)؛ دانتل‌ها (Lace)؛ مصنوعات دیوارکوبی (Tapestries)؛ مصنوعات علاقه‌بندی (Trimmings)؛ مصنوعات گلدوزی و قلابدوزی (Embroidery)
• فصل پنجاه و نهم: پارچه‌های نسجی آغشته، اندوده، پوشانده یا مطبق‌شده؛ اشیای نسجی از انواع مناسب برای مصارف صنعتی
• فصل شصت‌ام: پارچه‌های کشباف یا قلاب باف
• فصل شصت و یکم: لباس و متفرعات لباس، کشباف یا قلاب‌باف
• فصل شصت و دوم: لباس و متفرعات لباس، غیرکشباف یا غیرقلاب‌باف
• فصل شصت و سوم: سایر اشیای نسجی دوخته و مهیا؛ مجموعه‌ها؛ لباس و اشیای نسجی مستعمل؛ ضایعات و کهنه پاره‌های نسجی

قسمت دوازدهم: کفش، کلاه، چتر آفتابی، عصا، عصای صندلی‌شو، شلاق و تازیانه تعلیمی و اجزای آنها؛ پر آماده و اشیای ساخته شده از پر؛ گل‌های مصنوعی؛ اشیا از موی انسان

• فصل شصت و چهارم: کفش، گتر و اشیای همانند، اجزای این اشیا
• فصل شصت و پنجم: کلاه و اجزای کلاه
• فصل شصت و ششم: چتر بارانی، چتر‌ آفتابی، عصا، عصای صندلی‌شو، شلاق، تازیانه و اجزای آنها
• فصل شصت و هفتم: پر و پر نرم آماده و اشیای ساخته‌شده از پر یا از پر نرم؛ گل‌های مصنوعی؛ اشیای ساخته شده از موی انسان

قسمت سیزدهم: مصنوعات از سنگ، گچ، سیمان، پنبه‌نسوز (Asbestos)، میکا یا از مواد همانند؛ محصولات سرامیک؛ شیشه و مصنوعات از شیشه

• فصل شصت و هشتم: مصنوعات از سنگ، گچ، سیمان، پنبه‌نسوز (Asbestos) میکا یا از مواد همانند
• فصل شصت و نهم: محصولات سرامیکی
• فصل هفتادم: شیشه و مصنوعات شیشه‌ای

قسمت چهاردهم: مروارید طبیعی یا پرورده، سنگ­های گرانبها یا نیمه گرانبها، فلزات گرانبها، فلزات دارای روکش یا پوشش از فلزات گرانبها، و اشیای ساخته شده از این مواد؛ زیور آلات بدلی (فانتزی)؛ سکه

• فصل هفتاد و یکم: مروارید طبیعی یا پرورده، سنگ­های گرانبها یا نیمه گرانبها، فلزات گرانبها، فلزات دارای روکش یا پوشش از فلزات گرانبها و اشیای ساخته شده از این مواد؛ زیور آلات بدلی؛ سکه

قسمت پانزدهم: فلزات معمولی و مصنوعات آنها

• فصل هفتاد و دوم: چدن، آهن و فولاد
• فصل هفتاد و سوم: مصنوعات از چدن، آهن یا فولاد
• فصل هفتاد و چهارم: مس و مصنوعات از مس
• فصل هفتاد و پنجم: نیکل و مصنوعات از نیکل
• فصل هفتاد و ششم: آلومینیوم و مصنوعات از آلومینیوم
• فصل هفتاد و هفتم: (برای احتیاجات آتی سیستم هماهنگ‌شده در نظرگرفته‌شده)
• فصل هفتاد و هشتم: سرب و مصنوعات از سرب
• فصل هفتاد و نهم: روی و مصنوعات از روی
• فصل هشتادم: قلع و مصنوعات از قلع
• فصل هشتاد و یکم: سایر فلزات معمولی؛ سرمت‌ها؛ مصنوعات از این مواد
• فصل هشتاد و دوم: ابزارها، ابزار آلات، مصنوعات چاقوسازی، قاشق و چنگال، از فلزات معمولی؛ اجزاء و قطعات این مصنوعات از فلزات معمولی
• فصل هشتاد و سوم: مصنوعات گوناگون از فلزات معمولی

قسمت شانزدهم: ماشین‌‌آلات و وسایل مکانیکی؛ ادوات برقی؛ اجزاء و قطعات آنها؛ دستگاه‌های ضبط و پخش صوت؛ دستگاه‌های ضبط و پخش صوت و تصویر تلویزیون، و اجزاء و قطعات و متفرعات این دستگاه‌ها

• فصل هشتاد و چهارم: رآکتورهای هسته‌ای، دیگ‌های بخارو آبگرم، ماشین‌ آلات و وسایل مکانیکی؛ اجزاء و قطعات آنها
• فصل هشتاد و پنجم: ماشین آلات و دستگاه‌های برقی و اجزاء و قطعات آنها؛ دستگاه‌های ضبط و پخش صوت، دستگاههای ضبط و پخش صوت و تصویر تلویزیونی، اجزاءو قطعات و متفرعات این دستگاه‌ها

قسمت هفدهم: وسایل نقلیه زمینی، هوایی، آبی و تجهیزات ترابری مربوط به آنها

• فصل هشتاد و ششم: لوکوموتیوهای راه‌آهن یا تراموای نواقل روی خط راه‌آهن و اجزاء و قطعـات آنها؛ ملحقات و مهارکننده‌های خط راه‌آهن یا تراموا و اجزاء و قطعات آنها؛ تجهیزات علامت‌دادن مکانیکی ترافیک (از جمله الکترومکانیکی) از هر نوع
• فصل هشتاد و هفتم: وسایل نقلیه زمینی غیر از نواقل روی خط راه‌آهن یا تراموا و اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
• فصل هشتاد و هشتم: وسایل نقلیه هوایی، فضایی و اجزاء و قطعات آنها
• فصل هشتاد و نهم: کشتی‌ها، قایق‌ها و شناورها

قسمت هجدهم: آلات و دستگاه‌های اپتیک، عکاسی، سینما توگرافی،‌ سنجش، کنترل، دقت‌سنجی؛ آلات و دستگاه‌های طبی ـ جراحی؛ اشیای صنعت ساعت‌سازی؛ آلات موسیقی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها

• فصل نود:‌ آلات و دستگاههای اپتیک، عکاسی، سینماتوگرافی، سنجش، کنترل، دقت‌سنجی؛ آلات و دستگاه‌های طبی ـ جراحی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
• فصل نود و‌ یکم: اشیای صنعت‌ ساعت‌سازی (Clocks and watches and parts thereof)
• فصل نود و دوم: آلات موسیقی؛ اجزاء و قطعات و متفرعات این آلات

قسمت نوزدهم: اسلحه و مهمات؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها

• فصل نود و سوم: اسلحه و مهمات؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها

قسمت بیستم: کالاها و مصنوعات گوناگون

• فصل نود و چهارم: مبل؛ مبل‌های طبی ـ‌ جراحی؛ اسباب تختخواب و همانند؛ چراغ و وسایل روشنایی که در جای دیگر گفته‌ نشده یا مشمول شماره‌های دیگر نباشند؛ چراغ‌های تبلیغاتی علائم نورانی، تابلوهای نورانی راهنما و اشیای همانند؛ ساختمان‌های پیش‌ساخته
• فصل نود و پنجم: بازیچه، اسباب‌بازی و لوازم ورزش؛ اجزاء و قطعات و متفرعات آنها
• فصل نود و ششم: مصنوعات گوناگون

قسمت بیست و یکم: اشیای هنری، اشیای کلکسیون یا عتیقه

• فصل نود و هفتم: اشیای هنری، اشیای کلکسیون یا عتیقه
• فصل نود و هشتم: قطعات منفصله  ماشین‌آلات راهسازی، خودرو و سایر ماشین آلات و وسایل نقلیه موتوری تاریخی CBU

ضمائم کتاب مقررات صادرات و واردات 1401

• ضمیمه شماره 1: مواد شیمیایی جداول کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی
• ضمیمه شماره 2: مواد شیمیایی مخرب لایه اوزون
• ضمیمه شماره 3: مطابقت پسماندهای مشمول کنوانسیون بازل و کد سیستم هماهنگ شده سازمان گمرک بین‌الملل
• ضمیمه شماره 4: مواد شیمیایی‌ مشمول‌ آیین‌ کار اعلام‌ رضایت‌ قبلی‌ (کنوانسیون روتردام)
• ضمیمه شماره 5: مقررات مربوط به کالاهای صادراتی و وارداتی مشمول استاندارد اجباری
• ضمیمه شماره 6: فهرست مواد و داروهای تحت‌کنترل تحت‌ مراقبت هیات بین‌المللی کنترل مواد مخدر (INCB)
• ضمیمه شماره 7: توضیح در خصوص ستون، کد کشور دارنده تعرفه ترجیحی
• ضمیمه شماره 8: کالاهای مشمول معافیت منطبق با قانون مالیات بر ارزش افزوده براساس کدینگ (HS)در ب